Στις 24 Δεκεμβρίου, το Parker Solar Probe της NASA διέσχισε την ατμόσφαιρα του Ήλιου, πλησιάζοντάς τον περισσότερο από κάθε άλλο διαστημικό σκάφος. Επέζησε από το πύρινο πέρασμα και την 1η Ιανουαρίου ανέφερε ότι τα επιστημονικά του όργανα είχαν συλλέξει με επιτυχία δεδομένα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να φτάσουν στη Γη τις επόμενες εβδομάδες και οι ηλιακοί φυσικοί τις περιμένουν με ανυπομονησία από τότε που ξεκίνησε η αποστολή πριν από έξι χρόνια. Μεταξύ άλλων, ελπίζουν να μάθουν περισσότερα για την προέλευση του ηλιακού ανέμου και το πώς η εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, το ηλιακό στέμμα, είναι ακόμη πιο θερμό από την επιφάνειά του, σύμφωνα με το περιοδικό Nature.
Το Parker Solar Probe στις 24 Δεκεμβρίου πέρασε σε απόσταση περίπου 6,1 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από την ηλιακή επιφάνεια, σε θερμοκρασίες που πιθανότατα έφταναν τους 980 βαθμούς Κελσίου – όμως η θερμική του ασπίδα είναι σχεδιασμένη για να αντέχει σε ακόμη θερμότερες συνθήκες.
Η «διαφορετική» φυσική και ο Αϊνστάιν
Αν και οι επιστήμονες μπορούν να μελετήσουν τον ηλιακό άνεμο και το στέμμα από μακριά χρησιμοποιώντας πιο απομακρυσμένα διαστημόπλοια και ηλιακά τηλεσκόπια στη Γη, το Parker Solar Probe είναι το μόνο όργανο που μπορεί να κάνει παρατηρήσεις εκεί όπου γεννιούνται αυτά τα ηλιακά φαινόμενα. Για παράδειγμα, το 2023, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη μιας σχετικά ελεύθερης από σκόνη περιοχής του διαστήματος γύρω από τον Ήλιο, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Parker Solar Probe. Η περιοχή αυτή είχε προβλεφθεί θεωρητικά εδώ και καιρό, αλλά κανένα διαστημικό σκάφος δεν την είχε επισκεφθεί.
Και τον περασμένο Δεκέμβριο, το διαστημικό σκάφος διείσδυσε βαθύτερα από ποτέ στη ζώνη Alfvén, την περιοχή δηλαδή που κυριαρχείται από την ατμόσφαιρα του Ήλιου και όχι από τον ηλιακό άνεμο που ρέει προς τα έξω.
«Μπαίνεις μέσα σε αυτό το σημείο χωρίς επιστροφή και είναι εκπληκτικό – η φυσική είναι διαφορετική εκεί», λέει η Nicholeen Viall, ηλιακή φυσικός στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.
Το Parker Solar Probe μπορεί επίσης να βοηθήσει τους επιστήμονες να μελετήσουν ένα άλλο είδος φυσικής: Τη γενική θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν. Στην ανώτατη ταχύτητά του καθώς περνούσε από τον Ήλιο, το διαστημόπλοιο ταξίδευε με 692.000 χιλιόμετρα την ώρα – την μεγαλύτερη ταχύτητα που έχει αναπτύξει ποτέ ανθρώπινο αντικείμενο, με την οποία θα μπορούσε κανείς να φτάσει από τη Γη στη Σελήνη σε περίπου μισή ώρα. Η ταχύτητα αυτή, στο 0,064% της ταχύτητας του φωτός, θα μπορούσε να επιτρέψει στους επιστήμονες να διερευνήσουν ενδείξεις σχετικιστικών φαινομένων στην τροχιά του διαστημοπλοίου, υποστηρίζουν ορισμένοι εξ αυτών.
Δύο ακόμη υπερπτήσεις
Τα περισσότερα από τα δεδομένα της τελευταίας υπέρπτησης θα ληφθούν αργότερα μέσα στον μήνα, όταν το σκάφος θα βρίσκεται στον σωστό προσανατολισμό σε σχέση με τη Γη για να αρχίσει να στέλνει μεγάλο όγκο πληροφοριών. Τον ενθουσιασμό για τα δεδομένα αυξάνει το γεγονός ότι το διαστημόπλοιο έτυχε να κάνει το κοντινότερο πέρασμά του λίγο πριν ο Ήλιος εξαπολύσει αρκετές μεγάλες ηλιακές εκλάμψεις.
Η NASA σχεδιάζει τουλάχιστον δύο ακόμη κοντινές υπερπτήσεις με το διαστημικό σκάφος, στην ίδια απόσταση με εκείνη του Δεκεμβρίου. Η επόμενη θα γίνει στις 22 Μαρτίου.
