Η επίσκεψη του Μπένι Γκαντς στην Ουάσινγκτον, την Δευτέρα και χθες, Τρίτη, και στο Λονδίνο σήμερα, χωρίς την άδεια του Μπενιαμίν Νετανιάχου, έφερε στο φως τις βαθιές διαφορές των δύο ανδρών, την ώρα που κλιμακώνονται οι διεθνείς πιέσεις προς το Ισραήλ μπροστά στην ανθρωπιστική καταστροφή στην Γάζα.
Σύμβολο «εθνικής ενότητας» στον πόλεμο κατά της Χαμάς, το πολεμικό συμβούλιο του Ισραήλ συνταράσσεται από την πολιτική αντιπαλότητα ανάμεσα στον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον κεντρώο πρώην υπουργό Αμυνας, πρώην αρχηγό του στρατού Μπένι Γκαντς, ο οποίος προηγείται κατά πολύ στην πρόθεση ψήφου κατά τις μετρήσεις της κοινής γνώμης.
Σύμφωνα με τον Yohanan Plesner, διευθυντή του Δημοκρατικού Ινστιτούτου του Ισραήλ (IDI), ενός φιλελεύθερου think tank, αυτή η επίσκεψη του Μπένι Γκαντς στον βασικό σύμμαχο του Ισραήλ «δείχνει ότι η εμπιστοσύνη του προς τον Νετανιάχου βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο και ότι αποφάσισε να παρουσιάσει μία άλλη φωνή στην Ουάσινγκτον».
Η επίσκεψη αυτή προκάλεσε μεγάλο θόρυβο στο Ισραήλ, όπου ο κεντρώος πολιτικός δέχθηκε την οργή των υπουργών του Λικούντ, του κόμματος του Νετανιάχου.
«Ενεργεί πίσω από τον πλάτη του πρωθυπουργού», κατήγγειλε η Μέρι Ρεγκέβ, υπουργός Μεταφορών, χαρακτηρίζοντας «ανατρεπτική» την επίσκεψη.
Πολιτικός αντίπαλος του Νετανιάχου, ο ηγέτης του κεντρώου κόμματος Εθνική Ενότητα δέχθηκε την θέση στο πολεμικό συμβούλιο του Ισραήλ, που συγκροτήθηκε για να αναλάβει την διαχείριση του πολέμου στην Γάζα, για την ενίσχυση της εθνικής ενότητας μετά το τραύμα της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου από την Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος.
Ο Γκαντς ετοιμάζει την αποχώρησή του
«Αλλά οι εντάσεις δεν εξαφανίστηκαν ποτέ» ανάμεσα στους δύο άνδρες που «απεχθάνονται ο ένας τον άλλον», δηλώνει ο Reuven Hazan, καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Επιστημών του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ.
Το πολεμικό συμβούλιο του Ισραήλ απαρτίζεται από πέντε μέλη. Τα βασικά τρία είναι ο Νετανιάχου, ο Γκαντς και ο υπουργός Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ.
Σύμφωνα με τον Reuven Hazan, ο Μπένι Γκαντς έκανε τις επισκέψεις αυτές στην Ουάσινγκτον και στο Λονδίνο για να παρουσιασθεί ως μελλοντικός πιθανός πρωθυπουργός και κυρίως για να ξεκινήσει την έξοδό του από την κυβέρνηση, η οποία θεωρείται «αναπόφευκτη».
Κατά συνέπεια, προσπαθεί να εκμεταλλευθεί την όλο και μεγαλύτερη ανησυχία της Ουάσινγκτον για την τροπή που παίρνει ο πόλεμος στην Γάζα, που απειλείται από λιμό.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου βρίσκονται «σε ανοικτό πόλεμο». Η Ουάσινγκτον πιέζει τον ισραηλινό πρωθυπουργό «να μην συνεχίσει στον δρόμο αυτόν των μαζικών θανάτων αμάχων στη Γάζα χωρίς να ξέρει τι θέλει να κάνει μετά», τον πόλεμο, σημειώνει ο Reuven Hazan.
Ο Γκαντς δεν είναι Νετανιάχου
«Ο Γκαντς δεν είναι Νετανιάχου, βρίσκεται πιο κοντά στην θέση των Αμερικανών» για την μεταπολεμική φάση, λέει ο Ισραηλινός πανεπιστημιακός.
Είναι ένας «πιο συνεννοήσιμος εταίρος» για την Ουάσινγκτον, «πιο ανοικτός στον διάλογο με μετριοπαθείς εταίρους στην περιοχή» και στον ρόλο που η Παλαιστινιακή Αρχή θα μπορούσε να διαδραματίσει στην Γάζα μετά τον πόλεμο, προσθέτει ο Yohanan Plesner.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Μπένι Γκαντς χαιρέτισε την ανακοίνωση της μεταρρύθμισης της στρατιωτικής θητείας που έγινε από τον υπουργό Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, ώστε η υποχρέωση στράτευσης να περιλάβει και τους υπερορθόδοξους εβραίους που εξαιρούνται.
Η πρόταση έπεσε σαν πολιτική βόμβα στο Ισραήλ. Τα μέσα ενημέρωσης την ερμήνευσαν ως σημάδι απείθειας του Γιόαβ Γκάλαντ προς τον Νετανιάχου, αν και ανήκουν στο ίδιο κόμμα.
Συγκεκριμένα, η απόφαση φέρνει σε εξαιρετικά δυσχερή θέση τον ισραηλινό πρωθυπουργό, την ώρα που τα δύο μεγάλα κόμματα των υπερορθοδόξων εβραίων μπορούν να ανατρέψουν ανά πάσα στιγμή τον εύθραυστο κυβερνητικό συνασπισμό.
Ο Νετανιάχου προσπαθεί να αποφύγει πάση θυσία τις πρόωρες εκλογές, οι οποίες αντίθετα συμφέρουν τον Μπένι Γκαντς. Μέχρι στιγμής, ο Νετανιάχου το είχε καταφέρει. Αλλά «αν υπάρχει ένα ζήτημα που μπορεί να επιφέρει την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού, αυτό είναι η στράτευση των υπερορθόδοξων», συνοψίζει ο Yohanan Plesner.
Τώρα, αυτό που μένει για τον Γκαντς είναι να βρει την κατάλληλη στιγμή για να εγκαταλείψει τον πρωθυπουργό «δείχνοντας ότι υπερασπίζεται τα συμφέροντα του Ισραήλ» μακροπρόθεσμα «και ότι ο Νετανιάχου βρίσκεται εκεί μόνο και μόνο για να προστατεύσει τα προσωπικά του συμφέροντα», λέει ο Reuven Hazan.