Σχέδιο που θα επιτρέψει στις ευρωπαϊκές εταιρείες να διακόψουν τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις ρωσικού φυσικού αερίου χωρίς να πληρώνουν πρόστιμα στη Μόσχα, εξετάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρει δημοσίευμα του Guardian που επικαλείται τους Financial Times.
Eιδικότερα, τρεις αξιωματούχοι με γνώση επί του θέματος, ανέφεραν ότι η Επιτροπή μελετά τη δυνατότητα να επιτραπεί στις εταιρείες να κηρύξουν ανωτέρα βία, η οποία θα απαλλάσσει τους εισαγωγείς από τις υποχρεώσεις τους να πληρώνουν πρόστιμα για τη λήξη των συμβάσεων.
Τα σχέδια της ΕΕ
Τα σχέδια αναφέρεται ότι αποτελούν μέρος ενός «οδικού χάρτη» για το πώς η ΕΕ θα απαλλαγεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027, ένα έγγραφο που έχει προγραμματιστεί να δημοσιευθεί στις 6 Μαΐου, μετά από επανειλημμένες καθυστερήσεις. Ένας εκπρόσωπος ωστόσο της Επιτροπής αρνήθηκε να σχολιάσει επί του θέματος.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε τον περασμένο μήνα σε συνέντευξη Τύπου, όταν ρωτήθηκε για τις καθυστερήσεις, ότι δεσμεύτηκε στη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου, λέγοντας ότι ήταν «απολύτως απαραίτητο».
Οι ηγέτες της ΕΕ υποσχέθηκαν να τερματίσουν την εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο το 2022, εν μέσω εκτεταμένης ανησυχίας ότι αυτά τα έσοδα χρηματοδοτούσαν τον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας.
Η ΕΕ εισήγαγε λίγο λιγότερο από 52 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου το 2024, σε σύγκριση με 150 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2021, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της ΕΕ. Ωστόσο, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η Ευρώπη αγόρασε μια ποσότητα ρεκόρ ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου πέρυσι και οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 18%, σύμφωνα με το ενεργειακό thinktank Ember.
Οι εισαγωγές αγωγών όμως συνεχίστηκαν παρά το τέλος των ροών φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας την 1η Ιανουαρίου 2025, όταν έληξε και η συμφωνία διαμετακόμισης. Τον Φεβρουάριο του 2025, η ΕΕ λάμβανε 56 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα μέσω του αγωγού TurkStream, μηνιαία αύξηση 11%. «Αυτές οι αυξήσεις θα μπορούσαν να απειλήσουν τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού αερίου το 2027», ανέφερε ανάλυση του ενεργειακού think tank Ember για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).
Η εξάρτηση από τις ΗΠΑ και οι πιέσεις στην αγορά
Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής LNG της Ευρώπης και αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να αγοράσουν ακόμη περισσότερα από τα καύσιμα από τότε που επέστρεψε ο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Στελέχη της Ενέργειας μιλούν ανοιχτά για επανέναρξη των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου. «Εάν υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία, θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε ροές 60 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ίσως και 70, ετησίως, συμπεριλαμβανομένου του LNG», δήλωσε στο Reuters ο Didier Holleaux, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της γαλλικής Engie. Η γαλλική κυβέρνηση κατέχει εν μέρει την Engie, η οποία ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων αγοραστών φυσικού αερίου της Gazprom.
Στη Γερμανία, οι επιχειρήσεις λέγεται ότι ενδιαφέρονται επίσης να επανεκκινήσουν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, οι οποίες παρείχαν το 55% του εφοδιασμού της και βοηθούσαν τα εργοστάσια να λειτουργούν σε ανταγωνιστικές τιμές. «Η επαναλειτουργία των αγωγών θα μείωνε τις τιμές περισσότερο από οποιαδήποτε τρέχοντα προγράμματα επιδοτήσεων», δήλωσε στο Reuters ο Christof Guenther, διευθύνων σύμβουλος του χημικού πάρκου InfraLeuna, όπου εδρεύουν η Dow Chemical και η Shell. Πρόσθεσε ότι πολλοί συνάδελφοι συμφώνησαν στην ανάγκη επιστροφής στο ρωσικό φυσικό αέριο: «Είναι ένα θέμα ταμπού», κατέληξε.