Καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προχωρά σε εμπορικές συμφωνίες με τη Βρετανία και ακόμη και με την Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται καθηλωμένη στο περιθώριο.
Η πολυαναμενόμενη άρση των αμερικανικών δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Με την επιβολή βασικού δασμού 10% στις αρχές Απριλίου, και επιπλέον 25% σε αυτοκίνητα και μέταλλα, ο Τραμπ κλιμάκωσε τις πιέσεις. Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Politico, εάν δεν υπάρξει συμφωνία έως τον Ιούλιο, ο δασμός θα αυξηθεί στο 20%. Πρόκειται για μια στρατηγική που στοχεύει ευθέως στο ευρωπαϊκό εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ, το οποίο ο Τραμπ θεωρεί άδικο.
Η συμφωνία με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, που προβλέπει μείωση δασμών στις εξαγωγές αυτοκινήτων και χάλυβα του Ηνωμένου Βασιλείου, ήταν το πρώτο βήμα «ανοίγματος» μετά την επιβολή των παγκόσμιων δασμών. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ και η Κίνα συμφώνησαν σε αμοιβαία μείωση των δασμών τους σε 30% και 10% αντίστοιχα.
«Επίθεση» στην ΕΕ
Ο ίδιος ο Τραμπ επιτέθηκε λεκτικά στην Ε.Ε., χαρακτηρίζοντάς την «χειρότερη και από την Κίνα». «Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε για να εκμεταλλευτεί τις Ηνωμένες Πολιτείες», είχε δηλώσει τον Μάρτιο, εγκαινιάζοντας τον νέο γύρο της εμπορικής σύγκρουσης.
Σύμφωνα με τον Τζος Λίπσκι του Atlantic Council, οι ΗΠΑ αυτή την περίοδο δίνουν προτεραιότητα σε χώρες όπως η Ινδία, η Ιαπωνία και το Βιετνάμ, αναζητώντας γρήγορες εμπορικές νίκες, ενώ θεωρούν την Ε.Ε. πολύπλοκο διαπραγματευτικό αντίπαλο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Ευρώπη να βρεθεί «τελευταία στη σειρά».
Οι μέχρι τώρα διαβουλεύσεις του Ευρωπαίου επιτρόπου Μάρος Σέφτσοβιτς με τους Αμερικανούς αξιωματούχους Χάουαρντ Λάτνικ, Τζέιμι Γκριρ και Κέβιν Χάσετ δεν απέφεραν απτά αποτελέσματα. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν απογοήτευση για την έλλειψη σαφών στόχων από την αμερικανική πλευρά, κάνοντας λόγο για «αποπροσανατολιστικές συνομιλίες».
Η Επιτροπή κατέθεσε προσφάτως προτάσεις, προσφέροντας ρυθμιστικές ελαφρύνσεις και συνεργασία για την αντιμετώπιση της κινεζικής υπερπαραγωγής. Παράλληλα, προειδοποίησε με αντίμετρα σε προϊόντα αξίας 95 δισ. ευρώ, παρότι οι δασμοί που έχει ήδη ή απειλεί να επιβάλει ο Τραμπ φθάνουν τα 549 δισ. ευρώ.
Οι ΗΠΑ δεν προτίθενται να άρουν το βασικό δασμό 10%
Ο εμπορικός σύμβουλος του Τραμπ Πίτερ Ναβάρο χαρακτήρισε τις απειλές της Ε.Ε. «αντιπαραγωγικές και προκλητικές». Ωστόσο, η Ουάσινγκτον διαμηνύει ότι διατηρεί ανοιχτό δίαυλο επαφών. Εκπρόσωπος της USTR ανέφερε πως «οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις διαπραγματεύσεις με πολλούς πρόθυμους εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των κρατών-μελών της Ε.Ε., για πιο ισορροπημένες εμπορικές σχέσεις».
Παρόλα αυτά, είναι σαφές ότι οι ΗΠΑ δεν προτίθενται να άρουν το βασικό δασμό 10% και πως οι τομεακοί δασμοί – όπως οι 25% σε αυτοκίνητα, χάλυβα και αλουμίνιο – εξυπηρετούν τον στόχο της επαναβιομηχάνισης των ΗΠΑ και της ενίσχυσης της εσωτερικής παραγωγής.
