Η πρεσβυωπία αποτελεί μια φυσιολογική εξέλιξη της όρασης που ξεκινά συνήθως γύρω στην ηλικία των 44-45 ετών και επηρεάζει σχεδόν όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως φύλου ή τρόπου ζωής. Πρόκειται για την αδυναμία του ματιού να εστιάσει σε κοντινές αποστάσεις, όπως στην ανάγνωση ενός βιβλίου ή την οθόνη ενός κινητού τηλεφώνου.
«Το φαινόμενο αυτό (σ.σ. πρεσβυωπία) οφείλεται στη σταδιακή σκλήρυνση του φυσικού φακού του ματιού και την απώλεια της ελαστικότητάς του, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μεταβάλει εύκολα τη διαθλαστική του δύναμη για κοντινές αποστάσεις.
Οι πρώτες αντιδράσεις είναι χαρακτηριστικές: απομάκρυνση του κειμένου για καλύτερη εστίαση και αύξηση του φωτισμού. Πολύ συχνά, οι πάσχοντες προσπαθούν να εντοπίσουν “τι φταίει”, μέχρι να κατανοήσουν ότι πρόκειται για την έναρξη της πρεσβυωπίας», αναφέρει ο Παντελής Παπαδόπουλος Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Συντονιστής Διευθυντής Χειρουργός Οφθαλμίατρος Α’ Οφθαλμολογικής Κλινικής Metropolitan Hospital, Επίκουρος Καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Η πιο απλή λύση: Γυαλιά ή φακοί επαφής
Η αρχική και πιο διαδεδομένη προσέγγιση για τη διαχείριση της πρεσβυωπίας είναι η χρήση γυαλιών ανάγνωσης. Αυτά μπορεί να είναι είτε ειδικά μετρημένα από οφθαλμίατρο είτε έτοιμα γυαλιά πρεσβυωπίας που διατίθενται στα φαρμακεία. Τα δεύτερα, όμως, δεν είναι εξατομικευμένα και ενδείκνυνται μόνο ως προσωρινή λύση ανάγκης.
Για όσους επιθυμούν εναλλακτικές, υπάρχουν φακοί επαφής – είτε πολυεστιακοί είτε με διόρθωση διαφορετικής απόστασης σε κάθε μάτι (μονοόραση/monovision). Οι λύσεις αυτές προσφέρουν λειτουργική όραση χωρίς εξάρτηση από γυαλιά, όμως δεν είναι κατάλληλες για όλους και απαιτούν περίοδο προσαρμογής.
Η διαθλαστική χειρουργική δίνει οριστική λύση
«Για όσους δεν εξυπηρετούνται με γυαλιά ή φακούς επαφής, υπάρχει η δυνατότητα χειρουργικής αποκατάστασης της πρεσβυωπίας μέσω διαθλαστικών επεμβάσεων. Οι τεχνικές αυτές εφαρμόζονται με επιτυχία εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες.
Σε νεότερους ασθενείς, εφαρμόζεται laser στην επιφάνεια του ματιού, είτε για να διορθωθεί το ένα μάτι για κοντινή και το άλλο για μακρινή όραση (μονοόραση/ monovision), είτε για να αποκτήσει ο κερατοειδής πολυεστιακό προφίλ. Η λύση αυτή προσφέρει ικανοποιητική όραση για αρκετά χρόνια, όμως με την πάροδο του χρόνου και την περαιτέρω μεταβολή του φυσικού φακού, ενδέχεται να επανεμφανιστεί ανάγκη για γυαλιά.
Για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή με υψηλή υπερμετρωπία, ενδείκνυται η αφαίρεση του φυσικού φακού και η τοποθέτηση πολυεστιακού ενδοφακού, σε μια διαδικασία παρόμοια με την επέμβαση καταρράκτη. Η τεχνική αυτή προσφέρει πιο μόνιμο αποτέλεσμα και πλήρη αποκατάσταση της όρασης τόσο σε κοντινή όσο και σε μακρινή και ενδιάμεση απόσταση», εξηγεί.
«Οι διαθλαστικές επεμβάσεις για την πρεσβυωπία θεωρούνται εξαιρετικά ασφαλείς. Η πιο σοβαρή επιπλοκή είναι η πιθανότητα μόλυνσης του ματιού, με ποσοστό εμφάνισης κάτω από 1 στις 1.000 περιπτώσεις. Η συντριπτική πλειονότητα των πασχόντων απολαμβάνει πολύ καλά αποτελέσματα και απαλλάσσεται πλήρως από την ανάγκη χρήσης γυαλιών.
Η ανάρρωση είναι γρήγορη, ιδιαίτερα για όσους εργάζονται σε γραφείο. Οι περισσότεροι μπορούν να επιστρέψουν στις δραστηριότητές τους ήδη από την επόμενη ημέρα, με προσοχή όμως στην αποφυγή περιβαλλοντικών παραγόντων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μόλυνση τις πρώτες ημέρες», επισημαίνει.
«Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι πολυεστιακοί φακοί καλύπτουν πλέον και την ανάγκη για καθαρή όραση σε ενδιάμεσες αποστάσεις, όπως εκείνες που απαιτούνται όταν εργαζόμαστε σε υπολογιστή. Με αυτό τον τρόπο, ο ασθενής απαλλάσσεται πλήρως από τα γυαλιά για όλες τις αποστάσεις, γεγονός που βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής του», προσθέτει.
«Η σύγχρονη ιατρική και οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν καταστήσει δυνατή όχι μόνο την αντιμετώπιση των οφθαλμικών νοσημάτων αλλά και της πλήρους λειτουργικότητας της όρασης χωρίς την χρήση γυαλιών ή φακών επαφής, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής και την άνεση των πασχόντων», καταλήγει ο κ. Παπαδόπουλος.
