Μία νέα έρευνα του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας δείχνει τη σοβαρότητα της ψυχικής υγείας και την επιρροή της σε παιδιά και εφήβους στην Ευρώπη, από την οποία προκύπτει ότι τουλάχιστον 1/7 ζει με κάποιου είδους ψυχική ασθένεια.
Τη νέα έκθεση με τίτλο «Ψυχική υγεία παιδιών και νέων στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ: Τρέχουσα κατάσταση και δράσεις για την ενίσχυση της ποιότητας της φροντίδας» (Child and Youth Mental Health in the WHO European Region: Status and actions to strengthen quality of care), παρουσίασε το Περιφερειακό Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρώπη, μέσω του Γραφείου του για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα και της Ομάδας Ψυχικής Υγείας και Ευημερίας (MHW).
Η έκθεση συγκεντρώνει, για πρώτη φορά, αναλυτικά δεδομένα και στοιχεία για την κατάσταση της ψυχικής υγείας παιδιών και νέων σε ολόκληρη την Περιφέρεια, αναδεικνύοντας τις σημαντικές και αυξανόμενες ανάγκες, αλλά και τα κρίσιμα κενά στην ποιότητα και την προσβασιμότητα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Οι προκλήσεις ψυχικής υγείας αυξάνονται
Σύμφωνα με την έκθεση, ένα στα επτά παιδιά και εφήβους στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ ζει με κάποια ψυχική διαταραχή. Τα κορίτσια επηρεάζονται δυσανάλογα, καθώς μία στις τέσσερις έφηβες ηλικίας 15-19 ετών αντιμετωπίζει κάποια ψυχική διαταραχή. Η αυτοκτονία παραμένει η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των νέων ηλικίας 15-29 ετών.
Η εμφάνιση ψυχικών διαταραχών έχει αυξηθεί κατά ένα τρίτο τα τελευταία 15 χρόνια, ενώ οι παρεχόμενες υπηρεσίες δεν συμβαδίζουν με τις αυξανόμενες ανάγκες.
Στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ:
- 1 στις 4 χώρες δεν διαθέτει κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά, εφήβους και νέους.
- 1 στις 5 χώρες δεν διαθέτει ειδικά διαμορφωμένη πολιτική για την ψυχική υγεία αυτών των ομάδων.
- Η ποιότητα της φροντίδας παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις στην Περιφέρεια.
- Στις χώρες της Περιφέρειας αντιστοιχεί ένας ψυχίατρος ανά 76.000 παιδιά και εφήβους.
Έκκληση για δράση και βελτίωση της ποιότητας της φροντίδας
Η έκθεση καλεί σε άμεση και συντονισμένη δράση για την κάλυψη των υφιστάμενων κενών και τη διασφάλιση πρόσβασης όλων των παιδιών και νέων σε ποιοτική, εξατομικευμένη φροντίδα ψυχικής υγείας.
Η έκθεση ορίζει εννέα βασικές δράσεις για την επίτευξη προόδου:
- Ανάπτυξη και συντονισμός εθνικών σχεδίων δράσης, καθώς και νομοθετικών ρυθμίσεων.
- Ενσωμάτωση κινήτρων και χρηματοδοτήσεων για τη βελτίωση της ποιότητας.
- Καθορισμός προτύπων ποιότητας, πρωτοκόλλων και κλινικών κατευθυντήριων γραμμών.
- Υιοθέτηση κουλτούρας συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας της φροντίδας σε όλα τα συστήματα παροχής υπηρεσιών υγείας.
- Επανασχεδιασμός των μοντέλων παροχής υπηρεσιών με βάση τις ανάγκες των παιδιών, των νέων και των φροντιστών.
- Προώθηση της ενεργούς συμμετοχής και της ενδυνάμωσης των παιδιών, των νέων, των οικογενειών και των κοινοτήτων.
- Επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πληθυσμού.
- Μέτρηση των αποτελεσμάτων που έχουν σημασία για τα παιδιά και τις οικογένειές τους.
- Ενίσχυση της έρευνας και της ανταλλαγής εμπειριών γύρω από αποδεδειγμένα αποτελεσματικές μεθόδους.
«Η έκθεση αυτή αποτελεί ένα ηχηρό κάλεσμα για δράση στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ. Κάθε παιδί και νέος έχει δικαίωμα σε υποστηρικτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας και σε ποιοτική φροντίδα. Ενεργώντας τώρα, οι χώρες μπορούν να οικοδομήσουν ανθεκτικά συστήματα που θα βοηθήσουν τις επόμενες γενιές να ευημερήσουν», δήλωσε ο Δρ João Breda, επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα, ειδικός απεσταλμένος και επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ στην Ελλάδα.
«Για πρώτη φορά, ο ΠΟΥ/Ευρώπης συγκεντρώνει αναλυτικά και εμπεριστατωμένα δεδομένα για την ψυχική υγεία παιδιών και νέων σε μία ενιαία έκθεση. Οι ερευνητές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να αξιοποιήσουν αυτά τα στοιχεία για τον σχεδιασμό υπηρεσιών, τη διαμόρφωση πολιτικών και την παρακολούθηση και αξιολόγηση των παρεμβάσεων. Η έκθεση αυτή αποτελεί ορόσημο – στρέφει την προσοχή σε μια κρίσιμη προτεραιότητα που θα καθορίσει το μέλλον της περιφέρειάς μας», υπογράμμισε η Δρ Ledia Lazëri, περιφερειακή σύμβουλος για την Ψυχική Υγεία, ΠΟΥ/Ευρώπης.
Η έκθεση αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο έργο του ΠΟΥ/Ευρώπης για τη μεταρρύθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τη διασφάλιση ισότιμης και υψηλής ποιότητας φροντίδας για όλους.
