Ανακούφιση και καλύτερη ποιότητα ζωής έχουν όσοι υποβάλλονται σε ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου, για να αντιμετωπίσουν τον βασανιστικό πόνο που προκαλείται από οστεοαρθρίτιδα ή μαζική ρήξη στροφικού πετάλου.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Shoulder and Elbow Surgery έδειξε ότι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου είναι πολύ ικανοποιημένοι μετεγχειρητικά, ιδίως εκείνοι που υποβάλλονται σε αυτή λόγω φθοράς χόνδρων και οστών.
«Ο τρίτος πιο συχνός μυοσκελετικός πόνος μετά την οσφυαλγία και τον πόνο στο γόνατο εκτιμάται ότι είναι ο πόνος στον ώμο. Στο 50% των ασθενών είναι επίμονος, αφού εξακολουθούν να υποφέρουν 6 μήνες μετά από τη διάγνωση. Εκτός από τον πόνο, οι λειτουργικές δυσκολίες είναι συχνές και μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην εργασία, τον αθλητισμό και στα χόμπι. Επιβαρύνουν δε ψυχολογικά ιδιαίτερα τους πάσχοντες, με αποτέλεσμα η ποιότητα ζωής τους να υποβαθμίζεται», εξηγεί ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός δρ Παναγιώτης Πάντος, Διευθυντής της Ορθοπαιδικής Κλινικής Άνω Άκρου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και υπεύθυνος των τμημάτων Άνω Άκρου και Αθλητικών Κακώσεων της Osteon Orthopedic & Spine Clinic.
«Ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται στο άνω μέρος του βραχίονα, το πίσω μέρος του ώμου, τον αυχένα και την ωμοπλάτη. Προβλήματα στα οστά, τους χόνδρους και ιστούς όπως οι μύες οι τένοντες και ο αρθρικός υμένας, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ενοχλήσεις στον ώμο, που εάν αφεθούν χωρίς διάγνωση καθίστανται χρόνιες. Μπορεί να εμφανιστούν σε άτομα κάθε ηλικίας και άλλοτε είναι αποτέλεσμα καταπόνησης και τραυματισμού και άλλοτε φθοράς, κυρίως στους ηλικιωμένους.
Μετά τη διάγνωση, οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν την ακινητοποίηση του ώμου και ανάπαυση σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, τη φυσικοθεραπεία και τη χειρουργική επέμβαση όταν όλα τα προηγούμενα θεραπευτικά βήματα δεν καταφέρουν να απαλλάξουν τον ασθενή από τον πόνο. Η επιλογή εξαρτάται από την αιτία και το επίπεδο σοβαρότητας της πάθησης και των συμπτωμάτων», προσθέτει.
Η οστεοαρθρίτιδα στη γληνοβραχιόνια άρθρωση είναι μια από τις συχνότερες αιτίες πόνου στους ηλικιωμένους και δεν θεραπεύεται οριστικά με συντηρητικούς τρόπους. Στα προχωρημένα στάδια της πάθησης, που η θεραπεία με αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη, με φυσικοθεραπεία και μυϊκή ενδυνάμωση δεν μειώνει τον πόνο ούτε αυξάνει τη λειτουργικότητα, η ολική αρθροπλαστική ώμου είναι η έσχατη επιλογή.
Η χειρουργική προσέγγιση που θα επιλεγεί εξαρτάται από τη συνύπαρξη ή όχι μαζικής ρήξης τενόντων του στροφικού πετάλου. Όταν οι τένοντες είναι ανέπαφοι επιλέγεται η ανατομική αρθροπλαστική ώμου, κατά την οποία η μεταλλική πρόθεση τοποθετείται σύμφωνα με τη φυσιολογική ανατομία.
Όταν οι μύες και οι τένοντες που υποστηρίζουν τη συγκράτηση της κεφαλής του βραχιονίου στην ωμογλήνη, βοηθώντας στη ανύψωση και περιστροφή του, έχουν υποστεί ρήξη, επιλέγεται η ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου. Η διαφορά είναι ότι αντιστρέφονται οι αρθρικές επιφάνειες, δηλαδή η κεφαλή που φυσιολογικά αποτελεί μέρος του βραχίονα τοποθετείται στην πλευρά της υποδοχής της άρθρωσης και η υποδοχή τοποθετείται στην πλευρά του βραχίονα.
Η επέμβαση αυτή είναι η σημαντικότερη πρόοδος στην αρθροπλαστική ώμου τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Αν και αρχικά αναπτύχθηκε για την αρθροπάθεια του στροφικού πετάλου, έχει πλέον επεκταθεί παγκοσμίως σε διάφορες χειρουργικές ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένης της οστεοαρθρίτιδας. Η εξέλιξη τα τελευταία χρόνια της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται, οι βελτιώσεις στις τεχνικές, τα υλικά και τα βιοϋλικά, καθώς και στο σχεδιασμό έχουν διευρύνει τις επιλογές και βελτιώσει τη μακροζωία των προθέσεων. Στην αποδοχή και καθιέρωσή της έχει συντελέσει και η πρόοδος στο λογισμικό, η οποία επιτρέπει τον προεγχειρητικό σχεδιασμό της επέμβασης, αλλά και τη διεγχειρητική καθοδήγηση για την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων μέσω υπολογιστή.
Είναι μια αποδεκτή επιλογή που δίνει μακροπρόθεσμα τις ίδιες πιθανότητες για δεύτερη χειρουργική επέμβαση (αναθεώρηση), για σοβαρά ανεπιθύμητα συμβάντα, για επανεπεμβάσεις, όπως και για παρατεταμένη παραμονή στο νοσοκομείο, με την ανατομική αρθροπλαστική ώμου.
Το σημαντικότερο είναι ότι οι ίδιοι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτήν δηλώνουν ικανοποιημένοι, όσον αφορά στη μείωση των συμπτωμάτων. Τα ευρήματα της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Journal of Shoulder and Elbow Surgery νωρίτερα φέτος, το επιβεβαίωσαν.
Οι ερευνητές αναζήτησαν και ανέλυσαν 45 μελέτες που περιέγραφαν την ικανοποίηση 5.234 ασθενών που είχαν παρακολουθηθεί για τουλάχιστον 2 χρόνια μετά. Από τους συμμετέχοντες, το 61,2% ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία ήταν τα 71,1 έτη. Αφού έλαβαν υπόψη τους τα δημογραφικά στοιχεία των ασθενών, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, του φύλου και του δείκτη μάζας σώματος, τον λόγο που υποβλήθηκαν στην επέμβαση και την έκβασή της, διαπίστωσαν ότι η συνολική ικανοποίηση των ασθενών κυμαινόταν από 77,7% έως 87,8%, ανάλογα με τον τρόπο μέτρησης. Βάσει διάγνωσης, οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα στη γληνοβραχιόνια άρθρωση ήταν πιο ικανοποιημένοι, συγκριτικά με εκείνους που είχαν υποβληθεί στην επέμβαση λόγω αρθροπάθειας από ρήξη του στροφικού πετάλου ή μαζική ρήξη του στροφικού πετάλου.
«Η επέμβαση αυτή προσφέρει στους ασθενείς ανακούφιση από τον πόνο, ανάκτηση της κίνησης και της λειτουργίας της άρθρωσης. Πέραν της οστεοαρθρίτιδας με ρήξη του στροφικού πετάλου του ώμου, σε ανάστροφη αρθροπλαστική μπορούν να υποβληθούν άτομα με συγκεκριμένα κατάγματα ώμου και όγκους στο βραχιόνιο οστό, προηγούμενη ανατομική αντικατάσταση ώμου που προκαλεί παρατεταμένα συμπτώματα. Αντενδείκνυται όμως σε όσους έχουν συνεχιζόμενες λοιμώξεις ή ανατομικές ιδιαιτερότητες.
Στα θετικά της επιλογής περιλαμβάνεται και η μακροπρόθεσμη επιβίωση του μεταλλικού εμφυτεύματος για περισσότερα από 15 χρόνια στο 90% των περιπτώσεων», καταλήγει ο δρ Πάντος.
