Αντικειμενικά, η δημιουργία ενός αμυντικού θόλου για τις ΗΠΑ – μία χώρα εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από το Ισραήλ – είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, καθώς ο Iron Dome θα πρέπει να καλύψει μεγάλο εύρος εδάφους και εναέριου χώρου, ενώ τα συστήματα αναχαίτισης θα έχουν βάση στο διάστημα.
Ωστόσο, το Γκουάμ, ένα από τα εδάφη των ΗΠΑ που είναι ίσως πιο ευάλωτο σε πυραυλικές επιθέσεις, θα μπορούσε να δείξει το δρόμο προς την κατασκευή πολυεπίπεδης άμυνας. Παρόλα αυτά, οι ειδικοί λένε ότι ακόμη και αυτό αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις.
Το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας του Ισραήλ Iron Dome αναχαιτίζει ρουκέτες που εκτοξεύτηκαν από τη Λωρίδα της Γάζας
AP Photo/Tsafrir Abayov
Πώς συμβάλλει το Γκουάμ στον Iron Dome
Το Γκουάμ είναι ένα νησί 210 τετραγωνικών μιλίων στον Ειρηνικό Ωκεανό, το οποίο φιλοξενεί την αεροπορική βάση Andersen – μία από τις βασικές βάσεις ανάπτυξης των βομβαρδιστικών της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, όπως τα B-1 και B-52 και μερικές φορές τα αόρατα B-2 – και είναι η έδρα των αμερικανικών πυρηνικών υποβρυχίων.
Σύμφωνα με το CNNi, μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο, η Υπηρεσία Πυραυλικής Άμυνας των ΗΠΑ (MDA) πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχή αναχαίτιση στόχου βαλλιστικού πυραύλου από το νησί χρησιμοποιώντας το σύστημα Aegis Guam, το οποίο εκτόξευσε έναν χερσαίο αναχαιτιστή του τύπου που έχουν χρησιμοποιήσει πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ για να καταστρέψουν στόχους βαλλιστικών πυραύλων σε δοκιμές.
Στη δοκιμή του Δεκεμβρίου, ένα αεροσκάφος C-17 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ απελευθέρωσε έναν στόχο βαλλιστικού πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς στα ανοικτά των ακτών του Γκουάμ. Αφού ο στόχος εντοπίστηκε από ισχυρό ραντάρ, ένας αναχαιτιστικός πύραυλος εκτοξεύθηκε από ένα σύστημα κάθετης εκτόξευσης στο νησί, βγάζοντάς τον εκτός της γήινης ατμόσφαιρας, σύμφωνα με ανακοινώσεις της MDA και της Lockheed Martin, της κατασκευάστριας εταιρείας του συστήματος Aegis στο Γκουάμ.
Το THAAD έχει σχεδιαστεί για να σταματάει τους εισερχόμενους πυραύλους στην τελική φάση της πτήσης τους, ή στη φάση της καθόδου, ενώ το Aegis πραγματοποιεί την αναχαίτισή τους στη φάση της μέσης πορείας, εκτός της γήινης ατμόσφαιρας, πριν οι πύραυλοι κατευθυνθούν στο στόχο τους.
Ο αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί επίσης συστοιχίες πυραύλων Patriot, σχεδιασμένες για αναχαιτίσεις σε πολύ χαμηλότερο υψόμετρο, ως τελική φάση της άμυνας του Γκουάμ. Τόσο τα συστήματα THAAD όσο και τα συστήματα Patriot έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σε μάχες.
Και τα τρία – Aegis, THAAD και Patriot – θα σχηματίσουν τελικά αυτό που αποκαλείται Ενισχυμένο Ολοκληρωμένο Σύστημα Αεράμυνας και Πυραυλικής Άμυνας (EIAMD) στο Γκουάμ, το οποίο, σύμφωνα με το MDA, θα παρέχει «κάλυψη 360 μοιρών, και πολυεπίπεδη άμυνα ενάντια σε περιφερειακές βαλλιστικές, βαλλιστικές απειλές ελιγμών, υπερηχητικούς πυραύλους ολίσθησης και πυραύλους κρουζ».
Αυτό το σύστημα θα βασίζεται επίσης σε δεδομένα από αμερικανικούς δορυφόρους και διαστημικούς αισθητήρες, πλησιάζοντας περισσότερο στο όραμα του Τραμπ για την αντιπυραυλική άμυνα.
Υψηλό το κόστος
Το χρονοδιάγραμμα για την ανάπτυξη πλήρους αντιπυραυλικής άμυνας στο Γκουάμ -που αναμένεται να χρειαστεί τουλάχιστον μια δεκαετία για να συγκροτηθεί- είναι ενδεικτικό των προκλήσεων στην κατασκευή οποιουδήποτε συστήματος για την καταπολέμηση βαλλιστικών και υπερηχητικών πυραύλων ολίσθησης.
Σε αυτό δεν βοηθούν οι συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις στην πυραυλική τεχνολογία, η οποία συχνά εξελίσσεται ταχύτερα από τους τρόπους άμυνας εναντίον της. Από την άλλη πλευρά, η ιδέα του Τραμπ για μια αντιπυραυλική άμυνα επόμενης γενιάς για τις ηπειρωτικές ΗΠΑ υπερβαίνει κατά πολύ αυτό που απέχει ακόμη χρόνια από το Γκουάμ, ένα νησί περίπου 10 φορές το μέγεθος του Μανχάταν.
Στο διάταγμά του, ο Τραμπ δήλωσε ότι «θα δώσει εντολή στον στρατό (των ΗΠΑ) να ξεκινήσει την κατασκευή της μεγάλης αντιπυραυλικής ασπίδας Iron Dome, η οποία θα κατασκευαστεί όλη στις ΗΠΑ», καθώς οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν μια «καταστροφική απειλή» από βαλλιστικούς, πυραύλους κρουζ και υπερηχητικούς πυραύλους.
Μία από τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο Τραμπ είναι το κόστος ενός τέτοιου συστήματος.
«Το κόστος της αξιόπιστης άμυνας μιας περιοχής στο μέγεθος των Ηνωμένων Πολιτειών ενάντια σε μια μεγάλη ποικιλία απειλών σε πολλά διαφορετικά σημεία αναχαίτισης θα ήταν αστρονομικό», δήλωσε ο Ματ Κόρντα, αναπληρωτής διευθυντής του Nuclear Information Project στην Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων.
Και όσον αφορά τα χρήματα, το πλεονέκτημα πηγαίνει στον επιτιθέμενο. «Η επίθεση είναι φθηνότερη από την άμυνα κάθε φορά», δήλωσε ο Korda.
Ακόμη και αν η αμερικανική τεχνολογία μπορεί να αναπτύξει όλα όσα ζητά ο Τραμπ, η απόρθητη αντιπυραυλική άμυνα θα μπορούσε να αποδειχθεί αδύνατη.
Αν και διαφημίζεται από πολλούς ως η καλύτερη αντιπυραυλική άμυνα στον κόσμο, οι επιθέσεις του Ιράν πέρυσι έδειξαν ότι το Iron Done απέχει πολύ από το να είναι ανίκητο, με βλήματα που εκτοξεύτηκαν από την Τεχεράνη και τους αντάρτες Χούτι να προσγειώνονται στο Ισραήλ.
Ο πρόεδρος Τραμπ υπογράφει τα πρώτα διατάγματα της δεύτερης θητείας του την 20η ιανουαρίου του 2025, λίγη ώρα μετά την ορκωμοσία του
(AP Photo/Evan Vucci)
Τα επόμενα βήματα
Πρώτα από όλα για την ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος χρειάζονται οι κατάλληλες υποδομές στις οποίες θα γίνει ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη του. Σύμφωνα δε με αναλυτές, οι αμυντικές υποδομές χρειάζεται να εκσυγχρονιστούν.
Πέραν τούτου χρειάζεται το κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό που θα έχει τις γνώσεις και τις δεξιότητες για να προχωρήσει στην παραγωγή. Αναλυτές αναφέρουν ότι «Θα πρέπει να επενδύσουμε, τόσο στις εγκαταστάσεις, όσο και στην εκπαίδευση του προσωπικού».
