Το κόστος της ειρήνης στην Ουκρανία θα ανέλθει στα 3,1 τρισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία υπολογίζει το Bloomberg Economics με αφορμή την χθεσινή συνομιλία μεταξύ του Αμερικάνου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου ομόλογού του Βλαντίμιρ Πούτιν και την συμφωνία τους για έναρξη διαπραγματεύσων για το τέλος του πολέμου.
Σύμφωνα με το αμερικανικό μέσο ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να μεταφέρει το μεγαλύτερο μέρος αυτού του οικονομικού βάρους στις ευρωπαϊκές χώρες, γεγονός που θα μπορούσε να έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ήδη αρχίζει να διαμηνύει στους ηγέτες της ΕΕ τι πρέπει να κάνουν αν θέλουν να διασφαλίσουν την ειρήνη στην Ουκρανία. Ωστόσο οι απαιτήσεις του είναι τέτοιες που εκτιμάται μπορεί να ωθήσουν τις ευρωπαϊκές ηγεσίες στα όρια τους.
«Ο Τραμπ μίλησε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν την Τετάρτη (12/02), θέτοντας τις βάσεις για τις ειρηνευτικές συνομιλίες, την ώρα που ο υπουργός Άμυνάς του Πιτ Χέσγκεθ εξηγούσε στους Ευρωπαίους συμμάχους του ότι θα πρέπει να επωμιστούν το μεγαλύτερο μέρος του βάρους για οποιαδήποτε διευθέτηση», αναφέρει το Bloomberg, παραπέμποντας και στις δηλώσεις του τελευταίου, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Μια τέτοια δέσμευση υπάρχει ο φόβος ότι θα εξέθετε την ΕΕ σε κινδύνους τους οποίους αρνείται να δει εδώ και χρόνια. Αλλά με μια αυταρχική πετρελαιοπαραγωγό χώρα να απειλεί τα ανατολικά σύνορά της και μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι δεν μπορεί να βασίζεται στον Λευκό Οίκο, το κόστος της αδράνειας θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερο. Ορισμένοι ηγέτες και πολλοί αξιωματούχοι των δυνάμεων ασφαλείας προειδοποιούν ότι αν οι Ευρωπαίοι αποτύχουν να δημιουργήσουν μια πειστική αποτροπή, τότε ο Putin θα αυξήσει τις προσπάθειές του να αποδυναμώσει και τελικά ακόμη και να διαλύσει την ΕΕ και τη συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φαίνεται πως έμειναν έκπληκτοι από το τηλεφώνημα μεταξύ των δύο ηγετών, μια κομβικής σημασίας διπλωματική κίνηση για την οποία οι βασικοί σύμμαχοι της Ουάσιγκτον δεν είχαν λάβει καμία ειδοποίηση, σύμφωνα με πηγές του Bloomberg. Άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος και ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας έκανε λόγο για «ξεπούλημα«, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ υποχωρούν στα βασικά αιτήματα του Πούτιν, προτού καν αρχίσουν οι συνομιλίες.
Οι προκλήσεις και τα τρία σενάρια
Οι δραματικές εξελίξεις αποκάλυψαν το μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι και είναι μια πρόκληση για την οποία, αυτή τη στιγμή, είναι σε μεγάλο βαθμό απροετοίμαστοι.
Το πιο πιθανό σενάριο σύμφωνα με το Bloomberg θα έβλεπε τα κατεχόμενα εδάφη να παραμένουν σε εκκρεμότητα για το προσεχές μέλλον και υπό τον de facto ρωσικό έλεγχο. Θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες ανταλλαγές εδαφών που θα αφορούσαν ρωσικά εδάφη στην περιοχή του Κουρσκ που κατακτήθηκαν από το Κίεβο.
Το ιδανικό σενάριο για το Κίεβο θα έβλεπε τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους να δεσμεύονται διμερώς να επέμβουν εάν η Ρωσία αθετήσει τη συμφωνία. Αλλά ο κίνδυνος άμεσης σύγκρουσης με τη Ρωσία κάνει ακόμη και ορισμένους από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της Ουκρανίας επιφυλακτικούς.
Στο εφιαλτικό σενάριο για το Κίεβο, ο Τραμπ μπορεί να χάσει το ενδιαφέρον του για το μέλλον της Ουκρανίας πριν επιτευχθεί οποιαδήποτε διευθέτηση, διακόπτοντας τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια και αφήνοντας τους Ευρωπαίους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Το κόστος της υποστήριξης της Ουκρανίας
Το Bloomberg Economics εξέτασε το κόστος της υποστήριξης της Ουκρανίας μέσω των μελλοντικών διαπραγματεύσεων, της ανοικοδόμησης της κατεστραμμένης από τον πόλεμο χώρας και της άμυνάς της, καθώς και της κινητοποίησης μιας αξιόπιστης στρατιωτικής αποτροπής της Ευρώπης έναντι της περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας.
Η στήριξη του στρατού της Ουκρανίας θα μπορούσε να κοστίσει περίπου 175 δισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα 10 ετών, ανάλογα με την κατάσταση των δυνάμεών του όταν επιτευχθεί μια διευθέτηση και πόσα εδάφη θα χρειαστεί να υπερασπιστούν. Μια ειρηνευτική δύναμη 40.000 ανδρών θα κόστιζε περίπου 30 δισεκατομμύρια δολάρια για το ίδιο χρονικό διάστημα, αν και ο Zelenskiy λέει ότι θα χρειαστούν πολύ περισσότερα στρατεύματα.
Το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων θα πήγαινε στην ενίσχυση των στρατών των μελών της ΕΕ και στην αύξηση του συνολικού αμυντικού προϋπολογισμού προς το 3,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις τελευταίες συζητήσεις στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Η πρόσθετη χρηματοδότηση θα κατευθυνόταν σε αποθέματα πυροβολικού, συστήματα αεράμυνας και πυραύλων. Θα ενίσχυε τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ, θα προετοίμαζε τους στρατούς της ΕΕ για ταχεία ανάπτυξη και θα οδηγούσε σε μαζική αύξηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα πάντα με το Bloomberg, σε περίπτωση χρηματοδότησης μέσω χρέους, στον λογαριασμό θα προστεθούν επιπλέον 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια στις δανειακές ανάγκες των πέντε μεγαλύτερων ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ κατά την επόμενη δεκαετία.
Το μέσο εκτιμά ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί να δαπανήσει περίπου 230 δισεκατομμύρια δολάρια για την ανοικοδόμηση κτιρίων και υποδομών που υπέστησαν ζημιές κατά τη διάρκεια του πολέμου. Εάν λάβει χρηματοδότηση γι’ αυτό και διαμορφωθεί ένας βιώσιμος διακανονισμός, οι βιομηχανίες ενέργειας, μεταποίησης και κατασκευών της Ουκρανίας είναι πιθανό να εκτοξευθούν. Αυτό θα ελαφρύνει το βάρος για τα μέλη της ΕΕ με την πάροδο του χρόνου. Το Κίεβο έχει επίσης καταφέρει να τραβήξει το ενδιαφέρον του Trump με τα αποθέματά του σε κρίσιμα υλικά όπως ουράνιο, λίθιο και γραφίτης.
Ωστόσο, επί του παρόντος υπάρχει ένα έλλειμμα 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ των αναγκών ανασυγκρότησης της Ουκρανίας και της χρηματοδότησης που έχει υποσχεθεί. Αυτό θέτει σε κίνδυνο οποιαδήποτε οικονομική ανάκαμψη και θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ανθεκτικότητα της Ουκρανίας μακροπρόθεσμα.
