Ένα κολοσσιαίο άγαλμα του Άτλαντα που βρισκόταν θαμμένο για αιώνες ανάμεσα σε αρχαία ερείπια ανακατασκευάστηκε για να πάρει τη θέση που του αξίζει ανάμεσα στους ελληνικούς ναούς του Αγκριτζέντο στη Σικελία, μετά από ένα 20ετές έργο έρευνας και αποκατάστασης.
Το άγαλμα του 5ου αιώνα π.Χ., ύψους 8 μέτρων, ήταν ένα από τα σχεδόν 38 που κοσμούσαν τον Ναό του Δία, ο οποίος θεωρείται ο μεγαλύτερος δωρικός ναός όλων των εποχών, παρά το γεγονός ότι δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Όπως αναφέρει ο Guardian, τα αγάλματα ανακαλύφθηκαν το 1812 από τον Charles R. Cockerell, έναν νεαρό Βρετανό αρχιτέκτονα που επισκέφθηκε το Αγκριτζέντο για να μελετήσει τα ερείπια της αρχαίας πόλης Ακράγαντα, που ιδρύθηκε περίπου το 582 π.Χ..
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, οι Άτλαντες βρίσκονταν στο εξωτερικό τμήμα του ναού του Δία, στηρίζοντας τον θριγκό του (το τμήμα που αποτελείται από το επιστύλιο, το διάζωμα και το γείσο), όπως και ο Τιτάνας Άτλας που καταδικάστηκε να κρατάει για πάντα τον ουρανό στους ώμους του μετά την Τιτανομαχία.
Με την πάροδο του χρόνου ο ναός γκρεμίστηκε από σεισμούς και τον 18ο αιώνα τα υλικά του χρησιμοποιήθηκαν στις οικοδομές του Αγκριτζέντο και το Πόρτο Εμπέντοκλε.
Το 1920, ο αρχαιολόγος Pirro Marconi έφερε στο φως διάφορα αντικείμενα που οδήγησαν στην ανακατασκευή του πρώτου Άτλαντα, ο οποίος φυλάσσεται μέσα στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Αγκριτζέντο.
Το 2004, το πάρκο της Κοιλάδας των Ναών ξεκίνησε μια εκτεταμένη ερευνητική εκστρατεία με επικεφαλής το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Ρώμης και υπό την επίβλεψη του Heinz-Jürgen Beste. Η μελέτη αυτή, εκτός από την παροχή νέων γνώσεων για το μνημείο, οδήγησε στη σχολαστική καταγραφή 90 ακόμη θραυσμάτων που ανήκουν σε τουλάχιστον οκτώ διαφορετικούς Άτλαντες και στην απόφαση να συναρμολογηθεί ένας νέος Άτλαντας, κομμάτι-κομμάτι, και να τοποθετηθεί όρθιος μπροστά στο Ναό του Δία, σε μια μεταλλική κατασκευή.
Το μεγαλύτερο αρχαιολογικό πάρκο στον κόσμο
Η Κοιλάδα των Ναών είναι πλέον μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και το μεγαλύτερο αρχαιολογικό πάρκο στον κόσμο, που καλύπτει 16.000 στρέμματα και περιλαμβάνει τα ερείπια επτά ναών, τείχη της πόλης, μια πύλη εισόδου, μια αρχαιοελληνική Αγορά, ένα ρωμαϊκό φόρουμ, καθώς και νεκροπόλεις και ιερά.
Η κοντινή πόλη-κράτος του Ακράγαντα ήταν ένα από τα κορυφαία πληθυσμιακά κέντρα της περιοχής κατά τη διάρκεια της χρυσής εποχής της αρχαίας Ελλάδας.
Χτισμένοι σε μια ψηλή κορυφογραμμή σε διάστημα 100 ετών, οι επτά ναοί παραμένουν μεταξύ των πιο θαυμάσιων δειγμάτων ελληνικής αρχιτεκτονικής. Τον πέμπτο αιώνα ζούσαν εκεί περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι, οι οποίοι, σύμφωνα με τον φιλόσοφο Εμπεδοκλή, «γλεντούσαν σαν επρόκειτο να πεθάνουν αύριο, και έχτιζαν σαν να επρόκειτο να ζήσουν για πάντα».