Οι δύο χώρες βρίσκονταν ήδη «με το ένα πόδι» στο Σένγκεν, αφού τον Μάρτιο του 2024 καταργήθηκαν οι έλεγχοι στα αεροδρόμια και τα λιμάνια. Στα μέσα Δεκεμβρίου έλαβαν επιτέλους το «πράσινο φως» από τους Ευρωπαίους εταίρους τους αποκτώντας τα ίδια προνόμια και για τα χερσαία σύνορά τους.
Εορταστικές εκδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί σε διάφορες μεθοριακές διαβάσεις λίγο πριν από την έναρξη του νέου έτους, τα μεσάνυχτα απόψε.
Το χρονικό της ένταξης
Αυτό είναι το τέλος μιας μακράς αναμονής για τις δύοχώρες, που είναι από τις φτωχότερες στην ΕΕ. Πληρούσαν τα τεχνικά κριτήρια από το 2011 αλλά «κάθε φορά, οι χώρες μέλη εξέφραζαν αντιρρήσεις», υπενθύμισε ο αναλυτής Βαλεντίν Ναουμέσκου.
Με το πέρασμα των χρόνων, το πρόβλημα αυτό έγινε «πηγή απογοήτευσης, την οποία εκμεταλλεύονταν τα αντιευρωπαϊκά κόμματα για να καταγγείλουν την άδικη αντιμετώπιση της Ρουμανίας», εξήγησε, φέρνοντας ως παράδειγμα τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές (που στο μεταξύ ακυρώθηκαν) στις οποίες αναδείχθηκε απρόσμενα νικητής ένας ακροδεξιός υποψήφιος.
Με την ένταξη στη ζώνη Σένγκεν «σβήνει και η αίσθηση ότι είμαστε πολίτες δεύτερης κατηγορίες», εκτίμησε ο αναλυτής.
Και στις δύο χώρες, οι πολιτικοί ηγέτες έκαναν λόγο για «ιστορική απόφαση», υπογραμμίζοντας ότι αυτός ήταν ένας βασικός στόχος τους από την εποχή της ένταξης της Ρουμανία και της Βουλγαρίας στην ΕΕ, το 2007.
Στον χώρο Σένγκεν σήμερα είναι ενταγμένες οι 25 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ, καθώς και οι συνδεδεμένοι γείτονές τους, η Ελβετία, η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν. Περισσότεροι από 400 εκατομμύρια άνθρωποι μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα, χωρίς να υποβάλλονται σε ελέγχους.
Η πλήρης ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας κατέστη δυνατή αφ;otoy η Αυστρία ήρε το βέτο της. Η Βιέννη είχε αρχικά δεχτεί, την περασμένη άνοιξη, την εν μέρει ένταξη των δύο χωρών και στη συνέχεια κατάρτισε έναν «οδικό χάρτη» για την πλήρη ένταξή τους.
Η Βιέννη φοβόταν κυρίως ότι θα αυξανόταν ο αριθμός των αιτούντων άσυλο εάν διευρυνόταν ο χώρος Σένγκεν αλλά πλέον θεωρεί ότι τα μέτρα που εφαρμόστηκαν τους τελευταίους μήνες επέτρεψαν να μειωθούν σημαντικά οι μεταναστευτικές ροές.
Με βάση μια συμφωνία που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο στη Βουδαπέστη, θα πραγματοποιούνται προσωρινά έλεγχοι, για ένα διάστημα έξι μηνών, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα αλλαγής των μεταναστευτικών οδών. Θα ενισχυθούν επίσης οι έλεγχοι στα σύνορα Βουλγαρίας-Τουρκίας, τα οποία θα αποτελούν τα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν.
Οι δύο χώρες αναμένουν ότι θα ωφεληθούν οικονομικά από την ένταξη στον χώρο Σένγκεν και ότι το ΑΕΠ τους θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 1%.
