Σε μια συμβολική αλλαγή του βασιλικού εθνόσημου προχώρησε ο Δανός βασιλιάς, προκειμένου να εμφανίζονται πιο καθαρά η Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόε στον «απόηχο» των δηλώσεων του Αμερικανού προέδρου για την «αγορά» της Γροιλανδίας.
Εδώ και 500 χρόνια, τα βασιλικά οικόσημα της Δανίας περιείχαν τρία στέμματα, το σύμβολο της Ένωσης του Κάλμαρ μεταξύ Δανίας, Νορβηγίας και Σουηδίας, της οποίας ηγούνταν η Δανία μεταξύ 1397 και 1523. Αποτελούν επίσης σημαντικό σύμβολο της γειτονικής της Σουηδίας.
Όμως στην νέα έκδοσή τους, οι κορώνες έχουν αφαιρεθεί και αντικατασταθεί με πιο καλά σχεδιασμένη πολική αρκούδα και ένα κριάρι, για να συμβολίζουν τη Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόε αντίστοιχα.
Ο βασιλικός οίκος δήλωσε ότι το οικόσημο, το οποίο χρησιμοποιείται σε επίσημα έγγραφα και σφραγίδες και στοιχεία του οποίου χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα, «ενισχύει την προβολή της κοινοπολιτείας». Οι τρεις κορώνες, είπε, αφαιρέθηκαν «καθώς δεν είναι πλέον σχετικές».
Το παλιό και το νέο βασιλικό εθνόσημο της Δανίας
kongehuset / The Royal Family of Denmark
Οι αλλαγές, ανέφερε, έγιναν μετά από σύσταση επιτροπής που διορίστηκε αμέσως μετά την ενθρόνισή του στις 14 Ιανουαρίου 2024.
Την περασμένη εβδομάδα, στην πρώτη του ομιλία για το νέο έτος, ο βασιλιάς δήλωσε: «Είμαστε όλοι ενωμένοι και ο καθένας μας δεσμεύεται στο βασίλειο της Δανίας. Από τη δανική μειονότητα στο Νότιο Σλέσβιγκ -που βρίσκεται μάλιστα εκτός του βασιλείου- μέχρι τη Γροιλανδία. Ανήκουμε όλοι μαζί».
Το παρασκήνιο της αλλαγής ενός εθνόσημου
Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης έντασης στις σχέσεις της Γροιλανδίας με τη Δανία, η οποία εξακολουθεί να ελέγχει την εξωτερική πολιτική της περιοχής και την πολιτική άμυνάς της.
Στο φόντο αυτό ο Τραμπ δήλωσε ότι επιθυμεί οι ΗΠΑ να αγοράσουν τη Γροιλανδία, ενώ ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Εγκεντε κατηγόρησε τη Δανία για γενοκτονία, με αφορμή τις έρευνες για το σκάνδαλο αναγκαστικής επιβολής ελέγχου των γεννήσεων των δεκαετιών του 1960 και του 1970. Στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του ίδιου Εγκέντε απηύθυνε έκκληση για ανεξαρτησία της Γροιλανδίας και ζήτησε να αφαιρεθούν τα «δεσμά της αποικιοκρατικής εποχής».
Πότε άλλαξαν τα βασιλικά οικόσημα
Από το 1819, τα βασιλικά οικόσημα έχουν αλλάξει τρεις φορές, το 1903, το 1948 και το 1972. Αλλά οι τελευταίες αλλαγές προκάλεσαν αντιδράσεις σε ορισμένους.
Από τη συνθήκη ειρήνης του Κνάρεντ το 1613, η οποία έβαλε τέλος στον πόλεμο του Κάλμαρ, η Σουηδία «αναγκάστηκε να αποδεχθεί τα δικαιώματα του Δανού βασιλιά να χρησιμοποιεί το σουηδικό σύμβολο των τριών κορώνων», δήλωσε ο Ντικ Χάρισον, καθηγητής ιστορίας στο σουηδικό Πανεπιστήμιο του Λουντ, χαρακτηρίζοντας την αφαίρεσή του από το δανέζικο οικόσημο πλέον «αίσθηση», όπως εξηγεί ο Guardian.
«Το σύμβολο επέζησε των τεράστιων ηττών στους πολέμους κατά της Σουηδίας στις δεκαετίες του 1640 και του 1650, της απώλειας της Νορβηγίας το 1814, της απώλειας του Σλέσβιγκ από τη Γερμανία το 1864, της μετάβασης στη νεωτερικότητα, της απώλειας της Ισλανδίας και της γερμανικής κατοχής στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε. «Έτσι, το γεγονός ότι ο βασιλιάς Φρέντερικ αποφάσισε να αφαιρέσει το σύμβολο αποτελεί αίσθηση».
«Σαφές μήνυμα»
Από την πλευρά του ο ιστορικός στο Ινστιτούτο Σάξο του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, Σεμπάστιαν Όλντεν Γιόργκενσεν δήλωσε ότι η αλλαγή αυτή συνιστά «σαφές μήνυμα» για την τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία, ιδίως εν μέσω των εκκλήσεων της Γροιλανδίας για ανεξαρτησία.
«Όταν οι κάτοικοι της Γροιλανδίας, και κατά μία έννοια και οι κάτοικοι των Νήσων Φερόε, φλερτάρουν με την ιδέα της πλήρους ανεξαρτησίας, ο βασιλικός οίκος δείχνει ότι υποστηρίζει την πολιτική του κράτους, η οποία είναι η διατήρηση της ενότητας του βασιλείου» δήλωσε.
Ο βασιλικός εμπειρογνώμονας Λαρς Χοφμπάκε Σόρενσεν, δε, εκτιμά πως οι αλλαγές αυτές αντικατοπτρίζουν το προσωπικό ενδιαφέρον του βασιλιά για την Αρκτική, αλλά στέλνουν και ένα μήνυμα στον κόσμο.
«Είναι σημαντικό να επισημανθεί από την πλευρά της Δανίας ότι η Γροιλανδία και οι Νήσοι Φερόε αποτελούν μέρος του βασιλείου της Δανίας και ότι αυτό δεν τίθεται προς συζήτηση. Έτσι το σηματοδοτεί» δήλωσε στο TV2.
