Κινέζος σκηνοθέτης καταδικάστηκε σε τρεισήμισι χρόνια φυλάκιση για το ντοκιμαντέρ του σχετικά με τις ογκώδεις διαμαρτυρίες ενάντια στα lockdown για τον Covid στα τέλη του 2022, καθώς το Πεκίνο προσπαθεί να αμβλύνει τις σφοδρές αντιδράσεις για την κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας.
Ο Τσεν Πίνλιν καταδικάστηκε από δικαστήριο της Σαγκάης τη Δευτέρα μετά από τρίωρη δίκη κεκλεισμένων των θυρών, δήλωσε στο CNNi άτομο που γνωρίζει την υπόθεση.
Ο 33χρονος καταδικάστηκε για πρόκληση ταραχών – ένα έγκλημα που αποδίδεται συχνά από την κινεζική κυβέρνηση για να φιμώσει τους διαφωνούντες και να φυλακίσει ακτιβιστές, δικηγόρους και δημοσιογράφους.
Ο Τσεν, ο οποίος ακούει στο όνομα «Πλάτωνας», συνελήφθη από την αστυνομία της Σαγκάης τον Νοέμβριο του 2023 μετά τη δημοσίευση ενός ντοκιμαντέρ για τον εορτασμό της πρώτης επετείου των μαζικών διαδηλώσεων της «Λευκής Βίβλου», διαδηλώσεις που είχε να δει η Κίνα εδώ και δεκαετίες, δημιουργώντας μια άνευ προηγουμένου πρόκληση για τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.
Οι διαμαρτυρίες πυροδοτήθηκαν από μια φονική πυρκαγιά σε διαμέρισμα στη δυτική πόλη Urumqi τον Νοέμβριο του 2022, καθώς πολλοί πίστευαν ότι τα μέτρα περιορισμού της πανδημίας είχαν παρεμποδίσει τις προσπάθειες διάσωσης.
Η τραγωδία προκάλεσε την οργή των πολιτών που υπέβοσκε μετά από σχεδόν τρία χρόνια κυλιόμενων lockdown, μαζικών δοκιμών και οικονομικών δυσκολιών.
Διαμαρτυρίες ξέσπασαν σε όλη τη χώρα, σε μια κλίμακα που είχε να παρατηρηθεί από το κίνημα της Τιενανμέν το 1989. Στις πανεπιστημιουπόλεις και στους δρόμους των μεγάλων πόλεων, πλήθη συγκεντρώθηκαν για να ζητήσουν τον τερματισμό της πολιτικής του Σι για μηδενικό Covid και της λογοκρισίας που είχε επιβληθεί.
Διαδηλωτές κρατούσαν λευκά φύλλα λευκού χαρτιού μεγέθους Α4 – σε ένειξη διαμαρτυρίας για τα αμέτρητα λογοκριμένα άρθρα ειδήσεωνπου είναικαι ο λόγος για τον οποίο οι διαδηλώσεις έγιναν γνωστές σε ορισμένες περιοχές ως διαμαρτυρίες της «Λευκής Βίβλου».
Οι διαδηλώσεις τελικά έσβησαν εν μέσω σαρωτικής καταστολής από τις αρχές και αμέσως μετά, η κινεζική κυβέρνηση ακύρωσε άμεσα τους περιορισμούς του Covid, παρόλο που δεν αναγνώρισε ποτέ δημόσια τις διαμαρτυρίες.
Το ντοκιμαντέρ του Τσεν δημοσιεύτηκε σε YouTube και X, τα οποία είναι μπλοκαρισμένα στην Κίνα. Οι λογαριασμοί του και στις δύο πλατφόρμες έχουν αφαιρεθεί από τότε.
Στα κινέζικα, το ντοκιμαντέρ ονομάστηκε «Urumqi Middle Road» εμπνευσμένο από το δρόμο όπου οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στη Σαγκάη για να τονίσουν την οργή τους για την πυρκαγιά στην πόλη με το ίδιο όνομα.
Ο Τσεν είχε πει ότι ήθελε να χρησιμοποιήσει το ντοκιμαντέρ απέναντι στην προσπάθεια της κυβέρνησης να δυσφημήσει τις διαδηλώσεις και να κατηγορήσει γι΄αυτές τις «ξένες δυνάμεις», μια τακτική που χρησιμοποιείται συχνά από το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας για να δικαιολογήσει τις διαμαρτυρίες.
Πρόσθεσε ότι παρήγαγε το ντοκιμαντέρ για να μεταφέρει την προσωπική του εμπειρία και τους προβληματισμούς.
«Ελπίζω να διερευνήσω γιατί, όποτε προκύπτουν εσωτερικές συγκρούσεις στην Κίνα, οι ξένες δυνάμεις γίνονται πάντα ο αποδιοπομπαίος τράγος. Η απάντηση είναι ξεκάθαρη σε όλους: όσο περισσότερο η κυβέρνηση παραπλανά, ξεχνά και λογοκρίνει, τόσο περισσότερο πρέπει να μιλάμε, να υπενθυμίζουμε στους άλλους και να θυμόμαστε», ανέφερε. «Μόνο με το να θυμόμαστε την ασχήμια μπορούμε να αγωνιστούμε προς το φως. Ελπίζω επίσης ότι η Κίνα μια μέρα θα αγκαλιάσει το δικό της φως και μέλλον».
Το αδιαφανές δικαστικό σύστημα της Κίνας, έχει ήδη ένα ποσοστό καταδίκης πάνω από 99%. Οι δίκες σύμφωνα με το CNNi διεξάγονται συνήθως κεκλεισμένων των θυρών. Η Κίνα υποχωρεί προς το τέλος του πίνακα της ετήσιας κατάταξης της RSF για την ελευθερία του Τύπου στην 172η από τις 180 θέσεις.
