Ολλανδικό πρόγραμμα που φέρει την ονομασία «Ο Πόλεμος στο Δικαστήριο» δημοσιοποίησε ψηφιακά έναν κατάλογο με τα ονόματα περίπου σχεδόν μισού εκατομμυρίου υπόπτων συνεργατών των ναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μετά τη λήξη ισχύος ενός νόμου που απαγόρευε την πρόσβαση του κοινού στο αρχείο.
Το αρχείο, που αποτελείται από 32 εκατομμύρια σελίδες, περιλαμβάνει 425.000 άτομα, κυρίως Ολλανδούς που είχαν ερευνηθεί για συνεργασία με τους Γερμανούς κατακτητές κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο νόμος που απαγόρευε την πρόσβαση του κοινού στα αρχεία έπαψε να ισχύει την Πρωτοχρονιά.
Μόνο το ένα πέμπτο όσων αναφέρονται στον κατάλογο είχαν παρουσιαστεί κατά το παρελθόν στη δικαιοσύνη, ενώ οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούσαν μικρότερα αδικήματα όπως το να είναι κάποιος μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού κινήματος.
Παρότι ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΓΚΠΔ) προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα, δεν ισχύει για εκείνους που έχουν πεθάνει, δηλαδή για τη συντριπτική πλειονότητα εκείνων που αναφέρονται στον κατάλογο του αρχείου.
Αρχικά, οι σαρωμένοι φάκελοι από το αρχείο επρόκειτο να είναι διαθέσιμοι για το κοινό στο διαδίκτυο σήμερα, δίνοντας στους χρήστες πρόσβαση σε φακέλους υπόπτων, οι οποίοι περιλαμβάνουν επίσης τα θύματά τους και τους μάρτυρες.
Ωστόσο, μετά από προειδοποίηση της ολλανδικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων, αποφασίστηκε τον περασμένο μήνα να αναβληθεί η πλήρης δημοσιοποίηση και αντ’ αυτού να δημοσιευθεί μόνο ο κατάλογος των ονομάτων.
Δεν έχει οριστεί ημερομηνία για τη δημοσίευση αυτών των φακέλων, αλλά όσοι ενδιαφέρονται για έρευνα – συμπεριλαμβανομένων των απογόνων, των δημοσιογράφων και των ιστορικών – μπορούν να υποβάλουν αίτηση στα Εθνικά Αρχεία της Ολλανδίας στη Χάγη για να λάβουν τις σχετικές οδηγίες.
Αμφιβολίες και η αναμέτρηση με την Ιστορία
Την ίδια στιγμή ποικίλουν οι αντιδράσεις στην κοινή γνώμη της Ολλανδίας σχετικά με το άνοιγμα των αρχείων.
«Είναι λίγο άβολο», είπε στον Guardian η Κόνι, 74 ετών, μία από τις τρεις αδερφές των οποίων το οικογενειακό ιστορικό περιέχεται στο αρχείο. «Δεν ξέρω τι θα μπορούσε να προκύψει από αυτό τελικά, αν οι κάποιοι ψάξουν στο Google το επώνυμό μας», συμπλήρωσε.
Ωστόσο, ορισμένοι στην Ολλανδία πιστεύουν ότι η διαφάνεια σχετικά με το παρελθόν της χώρας εν καιρώ πολέμου, είναι κρίσιμης σημασίας.
Τα τρία τέταρτα του ολλανδικού εβραϊκού πληθυσμού –περισσότεροι από 102.000 άνθρωποι– δολοφονήθηκαν από τους ναζί, με την αντισημιτική συνέργεια του κράτους, της αστυνομίας και τμήματος του ολλανδικού πληθυσμού.
Ο Γιοχάνες τεν Κάτε, ομότιμος καθηγητής ιστορίας του Ολοκαυτώματος στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ δηλώνει στον Guardian: «Μπορώ να καταλάβω ότι τα παιδιά και τα εγγόνια των συνεργατών φοβούνται τώρα πιθανές συνέπειες, αλλά η προσωπική μου εμπειρία είναι ότι θα λυτρωθούν μόλις αντικρίσουν τα αρχεία».
