Ο Μαραθώνιος είναι ένα πολύ απαιτητικό άθλημα που επιβαρύνει το σώμα με διάφορους τρόπους.
Μπορεί να προκαλέσει μυοσκελετικούς τραυματισμούς, βλάβη στα νεφρά, αναστάτωση στο στομάχι, αύξηση του κινδύνου καρδιακής ανεπάρκειας, ενώ μια νέα μελέτη εστιάζει στην επίδρασή του στον εγκέφαλο. Για τον οποίο υποστηρίζει ότι… τρώει τον εαυτό του, προκειμένου να αναπληρώσει τα καύσιμα που χάνονται κατά τη διάρκεια του τρεξίματος, σύμφωνα με το LiveScience.
Στην μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Nature Metabolism, οι επιστήμονες παρατήρησαν μειώσεις σε έναν βασικό βιοδείκτη της μυελίνης, μιας λιπώδους ουσίας που μονώνει τις συνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων, σε μαραθωνοδρόμους αμέσως μετά τον αγώνα. Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι ο εγκέφαλος καταναλώνει τη μυελίνη ως πηγή ενέργειας υπό αυτές τις ακραίες συνθήκες.
Ο ενεργοβόρος εγκέφαλος και τα… εναλλακτικά καύσιμα
Ευτυχώς για τους δρομείς μεγάλων αποστάσεων, οι επιπτώσεις αυτές φαίνεται να είναι αναστρέψιμες. Μόλις το σώμα εξαντλήσει τα αποθέματα της τυπικής πηγής ενέργειας που είναι η γλυκόζη, μεταβολίζοντας τα λίπη ως εναλλακτική πηγή καυσίμου. Ο εγκέφαλος είναι πολύ ενεργοβόρος, «καταβροχθίζοντας» το 20% της ενέργειας του σώματος – πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υποστεί γρήγορα βλάβη εάν οι πηγές καυσίμων εξαντληθούν.
Διαβάστε ακόμη:
Πόσο μπορεί να τρέξει ένας άνθρωπος χωρίς να σταματήσει; Η επιστήμη απαντά
Ο Pedro Ramos Cabrer – νευροεπιστήμονας στο ισπανικό ερευνητικό ινστιτούτο CIC biomaGUNE και συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε στο LiveScience ότι σκοπός της ομάδας του ήταν να εντοπίσουν τις εφεδρικές πηγές ενέργειας του εγκεφάλου. Υποπτεύθηκαν ότι η λιπαρή μυελίνη θα μπορούσε να είναι η απάντηση. Προηγούμενες έρευνες σε τρωκτικά έδειξαν ότι τα λιπαρά οξέα που παράγονται από τη διάσπαση της μυελίνης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της επιβίωσης των κυττάρων στον εγκέφαλο, ωστόσο έμενε να αποδειχθεί αν κάτι τέτοιο θα ίσχυε και για τον άνθρωπο.
Ο εγκέφαλος πριν και μετά τον Μαραθώνιο
Η ομάδα σάρωσε τους εγκεφάλους 10 δρομέων 48 ώρες πριν τρέξουν Μαραθώνιο και το επανέλαβε δύο ημέρες, δύο εβδομάδες και δύο μήνες μετά τον αγώνα. Χρησιμοποίησαν μαγνητική τομογραφία, η οποία μπορεί να αποκαλύψει την παρουσία μορίων νερού παγιδευμένων μεταξύ των στρωμάτων μυελίνης.
Οι σαρώσεις του εγκεφάλου έδειξαν ότι δύο ημέρες μετά τον αγώνα, η μυελίνη σε 12 περιοχές του εγκεφάλου είχε μειωθεί σε σύγκριση με πριν από τον αγώνα – σε ορισμένες περιπτώσεις, έως και κατά 28%. Ωστόσο, οι αλλαγές στα συνολικά επίπεδα μυελίνης του εγκεφάλου δεν ήταν στατιστικά σημαντικές, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι όποιες αλλαγές ήταν πολύ απομονωμένες σε συγκεκριμένες περιοχές.
«Οι περιοχές που είδαμε να έχουν πιο σημαντικές αλλαγές ήταν αυτές που σχετίζονται με τα κινητικά κυκλώματα και το κέντρο του συναισθηματικού ελέγχου του εγκεφάλου», δήλωσε ο Cabrer, συνδέοντας τα ευρήματα με την πνευματική και σωματική προσπάθεια που απαιτείται για έναν Μαραθώνιο.
Για όσους δρομείς ανησυχούν για αυτόν τον «κανιβαλισμό» του εγκεφάλου, υπάρχουν καλά νέα: Μετά από δύο μήνες, οι μετρήσεις μυελίνης όλων των δρομέων είχαν επανέλθει στα βασικά τους επίπεδα.
Η υπερβολική άσκηση θα μπορούσε να επιδεινώσει το πρόβλημα ατόμων με αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS), όπου τα μεταβολικά μόρια που συνήθως παράγονται από τη μυελίνη βρίσκονται σε έλλειψη. Ωστόσο χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιωθεί αυτή η θεωρία, δήλωσαν οι συγγραφείς της μελέτης.
