Μετά από διπλωματικό πυρετό μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι πρώτες συνομιλίες έγιναν μεν στην Κωνσταντινούπολη, αλλά διακόπηκαν λόγω των αιτημάτων της Μόσχας από το Κίεβο. Στην ουσία η Ρωσία, απαιτούσε από το Κίεβο να εγκαταλείψει τις πέντε περιφέρειες ως προϋπόθεση όχι για την ειρήνη, αλλά για την εκεχειρία και την έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων.
Από την άλλη, στο σχέδιο που είχαν καταθέσει οι ΗΠΑ, σύμφωνα με το έγγραφο που επικαλείται το Reuters, ζητείται από την Ουκρανία, να αποδεχτεί τη de jure αναγνώριση της Κριμαίας και τη de facto αναγνώριση της κατοχής μεγάλων τμημάτων αρκετών περιφερειών στο ανατολικό τμήμα της χώρας, με αντάλλαγμα την ειρήνη.
Τι σημαίνει για τους Ουκρανούς
Όπως αναφέρει ο Guardian σε ανάλυση του, για πολλούς Ουκρανούς, η πρόταση των Ρώσων σημαίνει ότι δεν θα μπορούν ποτέ να επιστρέψουν στα σπίτια τους στις περιοχές που τώρα καταλαμβάνονται από τους Ρώσους και ότι θα πρέπει να αποδεχθούν ότι οι Ουκρανοί που παραμένουν εκεί θα υποστούν βία και καταπίεση του ρωσικού καθεστώτος.
Η Orysia Lutsevych, ερευνήτρια στο Chatham House, δήλωσε: «Υπάρχει έντονο συναίσθημα σε ολόκληρη τη χώρα ότι η Ρωσία θα θέλει να καταλάβει περισσότερο έδαφος της Ουκρανίας, οπότε οποιεσδήποτε παραχωρήσεις δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να τροφοδοτούν το τέρας.
Οι Ουκρανοί γνωρίζουν ότι η ζωή υπό κατοχή είναι φρικτή. Οι Ουκρανοί δεν θα συμφωνήσουν ποτέ να αναγνωρίσουν νομικά τα κατεχόμενα εδάφη τους ως οτιδήποτε άλλο εκτός από παράνομη βίαιη προσάρτηση».
Οι εκτοπισμένοι και οι εκλογές στην Ουκρανία
Κανείς δεν γνωρίζει πόσοι άνθρωποι παραμένουν στις περιοχές που καταλαμβάνονται από τους Ρώσους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ολόκληρες πόλεις έχουν καταστραφεί κατά την διάρκεια του πολέμου και πολλοί Ουκρανοί κατέφυγαν σε ασφαλή μέρη, είτε σε εδάφη που ελέγχονται από την Ουκρανία, είτε σε άλλες χώρες.
Σύμφωνα με ανάλυση του ΟΗΕ, πάνω από 3 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν εκτοπιστεί από τη σύγκρουση εντός της χώρας και άλλα έξι εκατομμύρια στο εξωτερικό.
Ως προς το αίτημα του Πούτιν για εκλογές στην Ουκρανία, πολλοί αναλυτές αναρωτιούνται πως θα ψηφίσουν αυτά τα 9 εκατομμύρια άτομα, ως κάτοικοι του Ντονέτσκ ή ως κάτοικοι του Χάρκοβο.
Ως προς τις εκλογές, η Λουτσέβιτς τόνισε: «Οι εκλογές θα χρειαστούν προσεκτική προετοιμασία λόγω του μεγάλου αριθμού εκτοπισμένων ατόμων εντός της Ουκρανίας και στο εξωτερικό. Η Ουκρανία πρέπει να προστατεύσει τη φήμη της ως δημοκρατία.
Εάν οι εκλογές διεξαχθούν βιαστικά και δεν προετοιμαστούν κατάλληλα, οι Ουκρανοί θα αμφισβητήσουν τη νομιμότητά τους. Αυτό είναι ακριβώς αυτό που θέλει ο Πούτιν: ένα αποτυχημένο κράτος με αναταραχές που δεν μπορεί να αυτοκυβερνηθεί.
Δεν υπάρχει απαίτηση για πρόωρες εκλογές αυτή τη στιγμή και η πίεση από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία μοιάζει με παρέμβαση στην κυριαρχία της Ουκρανίας».
Ανοιχτές εκκρεμότητες
Οι προτάσεις αυτές που έχουν δει το φως της δημοσιότητας περιέχουν κάποια ασαφή σημεία που εμποδίζουν την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας.
Ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος στην εταιρεία αναλύσεων Eurasia Group, δήλωσε: «Το βασικό ερώτημα για την Ουκρανία είναι το εξής: θα υπάρξει μια αξιόπιστη εγγύηση ασφάλειας που θα επιτρέψει την επιστροφή του ιδιωτικού κεφαλαίου στη χώρα;
Η μόνη εγγύηση ασφάλειας που δεν έχει αμφισβητήσει ο Πούτιν είναι το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, και γι’ αυτό οι Ουκρανοί είναι αποφασισμένοι να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Χωρίς μια τέτοια εγγύηση, δεν θα επιστρέψει το ιδιωτικό κεφάλαιο και δεν θα υπάρξει ανασυγκρότηση».
Η εσωτερική σταθερότητα είναι επίσης σημαντική. Ο Lutsevych δήλωσε: «Οι ρωσικές εδαφικές κατακτήσεις επιδεινώνουν και εμποδίζουν τις μεταρρυθμίσεις και τη δημοκρατική εδραίωση, που είναι καθοριστικής σημασίας για την ένταξη τόσο στην ΕΕ όσο και στο ΝΑΤΟ. Ο κίνδυνος αστάθειας αποθαρρύνει τις άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ).
«Οι Ουκρανοί βλέπουν την ΕΕ πρώτα απ’ όλα ως ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και έναν τρόπο εξάλειψης της διαφθοράς. Το ΝΑΤΟ σχετίζεται περισσότερο με τη συλλογική ασφάλεια, αλλά έχει ισχυρό οικονομικό αντίκτυπο. Για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, είναι ζωτικής σημασίας για το Κίεβο να πετύχει στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ. Το γεγονός ότι η ΕΕ έχει ξεκινήσει ενταξιακές συνομιλίες με την Ουκρανία θεωρείται μία από τις νίκες του ουκρανικού λαού».
