Οι ωκεανοί της Γης φιλοξενούν πολλά ασυνήθιστα πλάσματα που οι άνθρωποι σπάνια βλέπουν – μεταξύ αυτών και η γιγάντιες μέδουσες-φαντάσματα με σώμα πλάτους ενός μέτρου και τέσσερα πλοκάμια που μοιάζουν με κορδέλες και φτάνουν σε μήκος τα 10 μέτρα.
Το πρώτο δείγμα γιγαντιαίας μέδουσας-φάντασμα (Stygiomedusa gigantea) συλλέχθηκε το 1899 και περιγράφηκε σε μελέτη το 1910. Το είδος έχει εντοπιστεί μόνο περίπου 120 φορές έκτοτε, αναφέρει το LiveScience. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ζει γενικά σε βαθιά νερά, μέχρι και 6.700 μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Έχει συμπιεστό σώμα, το οποίο το βοηθά να επιβιώνει στις απίστευτα υψηλές πιέσεις που βιώνει σε αυτά τα βάθη.
Το 2022, οι ερευνητές παρατήρησαν γιγάντιες μέδουσες-φαντάσματα σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις κατά τη διάρκεια υποβρύχιων αποστολών στην Ανταρκτική, με βίντεο και εικόνες που δείχνουν τα πλάσματα να κολυμπούν σε σχετικά μικρά βάθη μεταξύ 80 και 280 μέτρων.
Στη σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Polar Research, σημειώνουν ότι είναι πιθανό οι μέδουσες να ζουν πιο κοντά στην επιφάνεια σε υψηλά νότια γεωγραφικά πλάτη, εξαιτίας των εποχιακών διακυμάνσεων του ηλιακού φωτός.
Δύο βασικές διαφορές από άλλες μέδουσες
Σε αντίθεση με άλλες μέδουσες, οι γιγάντιες μέδουσες-φαντάσματα δεν έχουν κνιδοκύστεις στα πλοκάμια τους, και δεν τσιμπάνε τη λεία τους για να την πιάσουν. Αντ’ αυτού, τυλίγουν τα πλοκάμια γύρω από την τροφή τους – συνήθως πλαγκτόν ή μικρά ψάρια – και τα ανεβάζουν στο στόμα τους.
Οι γιγάντιες μέδουσες-φαντάσματα διαφέρουν επίσης από τις άλλες μέδουσες καθώς είναι ζωοτόκες, δηλαδή γεννούν ζωντανά μικρά αντί για αυγά. Τα μικρά αναπτύσσονται μέσα στη μητέρα πριν αποκολληθούν από το εσωτερικό της και βγουν κολυμπώντας από το στόμα της.
Όταν υπάρχει ορατό φως, οι γιγάντιες μέδουσες φαντάσματα εκπέμπουν ένα ελαφρύ πορτοκαλοκόκκινο φως μέσω βιοφωταύγειας – δηλαδή παράγουν φως μέσω φυσικών χημικών αντιδράσεων. Δεν είναι γνωστό γιατί ακριβώς λάμπουν, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να είναι για να επικοινωνούν, να μπερδεύουν τους θηρευτές τους, να προσελκύουν θηράματα ή πιθανούς συντρόφους. Ωστόσο, επειδή ζουν στα βάθη του ωκεανού – όπου το κόκκινο φως δεν μπορεί να ταξιδέψει πολύ μακριά – η λάμψη τους είναι πολύ αμυδρή, γεγονός που πιθανώς βοηθά στο να παραμείνουν κρυμμένες.
Αυτές οι μέδουσες είναι μοναχικές, αλλά φαίνεται ότι βοηθούν στην προστασία μικρότερων θαλάσσιων πλασμάτων. Κατά τη διάρκεια μιας αποστολής στον Κόλπο της Καλιφόρνια, ερευνητές από το Ινστιτούτο Ερευνών του Ενυδρείου του Monterey Bay εντόπισαν μικρά ψάρια του είδους Thalassobathia pelagica να έχουν βρει καταφύγιο κάτω από μια γιγαντιαία μέδουσα-φάντασμα. Σε αντάλλαγμα, τα ψάρια βοηθούσαν τη μέδουσα απομακρύνοντας τα παράσιτα.
