Για παράδειγμα σύμφωνα με το CNNi, οι 29 επιζώντες της συντριβής στο Αζερμπαϊτζάν κάθονταν όλοι στο πίσω μέρος του αεροπλάνου, το οποίο χωρίστηκε στα δύο, αφήνοντας το μισό πίσω μέρος σε μεγάλο βαθμό ανέπαφο. Αντίθετα, οι μοναδικοί επιζώντες από τη συντριβή του αεροσκάφους στη Νότια Κορέα, ήταν οι δύο αεροσυνοδοί που κάθονταν στην ουρά του αεροπλάνου.
Ισχύει λοιπόν η παλιά ρήση ή είναι μύθος; Το 2015, οι δημοσιογράφοι του περιοδικού TIME έκαναν μια ανάλυση για όλες τις αεροπορικές συντριβές στις ΗΠΑ με θύματα και επιζώντες από το 1985 έως το 2000. Διαπίστωσαν ότι οι θέσεις στο πίσω μέρος του αεροσκάφους είχαν συνολικό ποσοστό θνησιμότητας 32%, σε σύγκριση με 38% στο μπροστινό και 39% στο μεσαίο.
Ακόμη καλύτερα, διαπίστωσαν ότι οι μεσαίες θέσεις στο πίσω μέρος του αεροσκάφους είχαν ποσοστό θνησιμότητας 28%. Οι «χειρότερες» θέσεις ήταν οι διάδρομοι στο μεσαίο τμήμα, με ποσοστό 44%.
Πάντως, σύμφωνα με τους ειδικούς της ασφάλειας των αερομεταφορών, πρόκειται για έναν μύθο. Ο Χασάν Σαχίντι, πρόεδρος του Ιδρύματος Ασφάλειας Πτήσεων, δήλωσε πως «δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν συσχέτιση της θέσης με την πιθανότητα επιβίωσης. Κάθε ατύχημα είναι διαφορετικό».
«Σε περίπτωση θανατηφόρας συντριβής, δεν έχει διαφορά πού κάθεται κανείς», προσθέτει ο καθηγητής Τσενγκ-Λουνγκ Γου από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας.
Ωστόσο, ο καθηγητής Έντ Γκέιλια από το Πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς προειδοποιεί:
«Δεν υπάρχει μαγική θέση που να είναι πιο ασφαλής». «Εξαρτάται από τη φύση του ατυχήματος. Μερικές φορές είναι καλύτερα μπροστά, μερικές φορές πίσω», προσθέτει σημειώνοντας πως η διαφορά είναι ανάμεσα στη θέση που αντέχει περισσότερο στην αρχική πρόσκρουση και στη θέση που σας επιτρέπει να εκκενώσετε το αεροσκάφος γρηγορότερα.
Πόσο δυνατή είναι η επιβίωση
Πάντως υπάρχουν και τα καλά νέα: «Η πλειοψηφία των ανθρώπων σε ατυχήματα επιβιώνει», λέει ο Γκέιλια. Από το 1988, τα αεροσκάφη και τα καθίσματα πρέπει να είναι κατασκευασμένα ώστε να αντέχουν την πρόσρουση και αυτό σημαίνει ότι στα περισσότερα περιστατικά, «είναι δυνατό να επιβιώσεις».
Και με σύγχρονα αεροπλάνα κατασκευασμένα για να επιβραδύνουν την εξάπλωση της πυρκαγιάς, ο Γκέιλια τοποθετεί τις πιθανότητες επιβίωσης σε περίπτωση ατυχήματος τουλάχιστον στο 90%.
Αντίθετα, όπως λέει, αυτό που κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου στα περισσότερα σύγχρονα ατυχήματα είναι το πόσο γρήγορα μπορούν να απομακρυνθούν οι επιβάτες, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων προκαλείται από εισπνοή καπνού ή καθυστέρηση στην έξοδο.
Το να ξέρει κανείς πού βρίσκεται η πλησιέστερη έξοδος μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο καθηγητής Γκέιλια τονίζει ότι το να μετρήσετε τις σειρές μεταξύ της θέσης σας και των εξόδων μπορεί να είναι σωτήριο, ειδικά σε περίπτωση που το εσωτερικό της καμπίνας γεμίσει καπνό.
Ο Γκέιλια, ειδικός σε θέματα εκκένωσης, διεξήγαγε έρευνα για την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας του Ηνωμένου Βασιλείου (CAA) για το ποιες θέσεις σε ένα αεροπλάνο μπορούν θα θεωρηθούν ασφαλέστρες.
Η έρευνα έδειξε ότι οι επιβάτες που κάθονται σε πέντε σειρές από οποιαδήποτε έξοδο κινδύνου, σε οποιοδήποτε μέρος του αεροπλάνου, έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να βγουν επιβιώσουν σε περίπτωση ατυχήματος.
Επιπλέον, όσοι βρίσκονται σε καθίσματα στο διάδρομο έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εκκενώσουν με ασφάλεια από εκείνους που βρίσκονται στη μέση και μετά στα καθίσματα στο παράθυρο κι αυτό επειδή έχουν λιγότερους επιβάτες να περάσουν για να βγουν έξω.
«Το βασικό πράγμα που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι σε ένα αεροπορικό ατύχημα, κάθε δευτερόλεπτο μετράει – κάθε δευτερόλεπτο μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου», αναφέρει.
Ο Γκέιλια – που αυτή τη στιγμή αναζητά εθελοντές από το Ηνωμένο Βασίλειο για δοκιμές εκκένωσης τον Φεβρουάριο – λέει ότι είναι ακόμα καλύτερο να επιλέξετε μία θέση σε απόσταση πέντε σειρών από τις εξόδους κινδύνου που έχουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης. Η θέση στον διάδρομο παρέχει επίσης πλεονέκτημα.
Τι συμβαίνει όμως εάν οι θέσεις αυτές δεν είναι διαθέσιμες στην πτήση; «Ψάχνω για άλλη πτήση», αναφέρει.
«Θέλω να είμαι όσο πιο κοντά σε μια έξοδο. Αν είμαι εννέα, 10 θέσεις μακριά, δεν θα είμαι ικανοποιημένος», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η σημασία της ζώνης ασφαλείας
Επίσης όπως λέει είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως λειτουργεί η ζώνη ασφαλείας.
«Η εμπειρία των περισσότερων ανθρώπων από τις ζώνες ασφαλείας είναι στα αυτοκίνητα, όπου πατάς ένα κουμπί αντί να τραβήξεις ένα μάνδαλο (μεταλλικό αντικείμενο). Πολλοί από τους ανθρώπους που επέζησαν από αεροπορικά δυστυχήματα δυσκολεύτηκαν αρχικά να λύσουν τις ζώνες ασφαλείας τους. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να δίνετε προσοχή στην ενημέρωση του πληρώματος πριν από την πτήση. Όλες αυτές οι συμβουλές είναι πραγματικά πολύτιμες».
Επίσης συμβουλεύει ότι πρέπει να μελετάτε προσεκτικά τις πληροφορίες εκκένωσης και εάν κάθεστε σε έξοδο κινδύνου, θα πρέπει να εξετάσετε προσεκτικά πώς θα την ανοίξετε. «Αν δεν είσαι προετοιμασμένος, είναι πολύ πιθανό τα πράγματα να μην πάνε καλά», αναφέρει.
Εάν είστε οικογένεια ή ταξιδεύετε με άλλα άτομα, καθίστε μαζί για να μην χάσετε χρόνο ψάχνοντας ο ένας τον άλλον συστήνει επίσης.
Μετρήστε τον αριθμό των σειρών ανάμεσα σε εσάς και την έξοδο κινδύνου, τόσο μπροστά όσο και πίσω. Με αυτόν τον τρόπο, αν η καμπίνα είναι γεμάτη καπνό – «ένας από τους κύριους υπαίτιους» στα σύγχρονα τροχαία ατυχήματα, αναφέρει είστε σε θέση να γνωρίζετε τον δρόμο προς την πλησιέστερη έξοδο.
Κακός σύμβουλος επίσης είναι ο πανικός που μειώνει τις πιθανότητες λήψης γρήγορων και σωστών αποφάσεων. Επίσης ο ίδιος συμβουλεύει να μην παίρνετε τις αποσκευές σας καθώς αυτό καθυστερεί τη δική σας έξοδο και των γύρω σας.
Επίσης όπως αναφέρει σε περίπτωση καπνού, κρατήστε χαμηλή στάση. Σκύψτε όσο το δυνατόν πιο κοντά στο πάτωμα και καλύψτε τη μύτη σας για να αποφύγετε την εισπνοή τοξικών αερίων.
