Ο Ντόναλντ Τραμπ πρόσθεσε μια σημαντική διπλωματική νίκη στον ΟΗΕ στα επιτεύγματά του ύστερα από την έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ειρηνευτικού σχεδίου για τη Γάζα ωστόσο ενδιαφέρον έχει πώς τα λόγια θα γίνουν πράξη.
Υπενθυμίζεται ότι η Χαμάς και το Ισραήλ κατέληξαν σε συμφωνία για την πρώτη φάση του σχεδίου στις 9 Οκτωβρίου, η οποία τέθηκε σε ισχύ την επόμενη ημέρα. Έκτοτε, η Χαμάς έχει απελευθερώσει και τους 20 επιζώντες ομήρους που κρατούνταν στη Γάζα.
Η Χαμάς συμφώνησε επίσης να παραδώσει τα λείψανα άλλων 28 ατόμων που απήχθησαν στις 7 Οκτωβρίου 2023 σε αντάλλαγμα για 360 Παλαιστίνιους μαχητές που σκοτώθηκαν στον πόλεμο.
Τα λείψανα των τριών τελευταίων ομήρων δεν έχουν ακόμη επιστραφεί και το Ισραήλ έχει επανειλημμένα κατηγορήσει τη Χαμάς ότι παραβίασε την εκεχειρία καθυστερώντας την παράδοση των σορών. Η Χαμάς υποστηρίζει ότι η καθυστέρηση οφείλεται στην έλλειψη εξοπλισμού για την έρευνα των ερειπίων.
Ποιο είναι το μακροπρόθεσμο σχέδιο;
Τα δύο πρώτα σημεία του ειρηνευτικού σχεδίου αναφέρουν ότι η Γάζα θα γίνει «μια αποριζοσπαστικοποιημένη ζώνη χωρίς τρομοκρατία» και «θα αναδιαμορφωθεί προς όφελος» του λαού του θύλακα.
«Πέρα από τη Χαμάς, δεν υπάρχει καθορισμένος ρόλος για τους Παλαιστίνιους πέρα από αόριστες διαβεβαιώσεις ότι μπορούν να αναλάβουν μόλις πραγματοποιηθεί η μεταρρύθμιση», σημειώνουν αναλυτές.
Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η Χαμάς θα πρέπει να συμφωνήσει στον πλήρη αφοπλισμό και την πλήρη απομάκρυνσή της από τη διοίκηση της Γάζας.
Η οργάνωση έχει ήδη εκφράσει τη αντίθεσή της με την απόφαση του ΟΗΕ με την οποία ενεκρίθη το σχέδιο Τραμπ λέγοντας ότι δεν ανταποκρίνεται στα δικαιώματα και τα αιτήματα των Παλαιστινίων.
Παραμένει ασαφές πόση πρόοδος έχει σημειωθεί αναφορικά με τον πιθανό αφοπλισμό της Χαμάς. Η ομάδα έχει επανειλημμένα αρνηθεί αυτή την προοπτική στο παρελθόν, αλλά το Ισραήλ επιμένει ότι πρέπει να συμβεί.
Ποια είναι τα άλλα βασικά σημεία;
Μερικές από τις άλλες σημαντικές εγγυήσεις περιλαμβάνουν την υπόσχεση ότι κανείς δεν θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Λωρίδα της Γάζας και ότι το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ή προσαρτήσει τη Γάζα.
Το έγγραφο αναφέρει επίσης ότι η πλήρης βοήθεια θα «συνεχιστεί χωρίς παρεμβάσεις […] μέσω του ΟΗΕ, των υπηρεσιών του, της Ερυθράς Ημισελήνου και άλλων διεθνών οργανισμών».
Όσον αφορά την ασφάλεια, το σχέδιο αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με διεθνείς εταίρους για τη δημιουργία της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης – ή ISF – η οποία θα εκπαιδεύσει τις παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις με στόχο να αποτελέσουν τη μακροπρόθεσμη εσωτερική λύση για την ασφάλεια.
Ο ρόλος του Τόνι Μπλερ
Το σχέδιο αναφέρει ακόμα ότι ένα προσωρινό διοικητικό συμβούλιο θα αναλάβει την ευθύνη για τη Γάζα – και μέχρι στιγμής μόνο ένα άτομο έχει προταθεί για να συμμετάσχει με τον Ντόναλντ Τραμπ σε αυτό που αποκαλεί Συμβούλιο Ειρήνης: ο Σερ Τόνι Μπλερ.
Ο Σερ Τόνι «τα πάει καλά» με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Η εμπειρία του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού στη Μέση Ανατολή χρονολογείται σχεδόν 30 χρόνια πριν και τη δεκαετία του 1990 συμμετείχε σε συνομιλίες με τον τότε Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ.
«Από την άποψη του προέδρου Τραμπ, και μάλιστα του Μπενιαμίν Νετανιάχου, είναι λογικό επειδή ο Μπλερ είναι ένας έμπειρος διαπραγματευτής και μεσολαβητής εξουσίας στη Μέση Ανατολή», εξηγεί ο αναλυτής του Skynews Τζον Κρεγκ.
Τα αναπάντητα ερωτήματα
Πολλά ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα. «Δεν γνωρίζουμε ποια στρατεύματα θα συμμετέχουν στη δύναμη σταθεροποίησης. Γνωρίζουμε ότι δεν θα είναι Αμερικανοί, δεν θα είναι Βρετανοί. Πιθανότατα θα είναι άνθρωποι από αυτήν την περιοχή τη Μέση Ανατολή, αλλά σίγουρα θα γίνει υπό την αιγίδα αυτού του Συμβουλίου Ειρήνης», δήλωσε ακόμη ο Κρεγκ.
«Γνωρίζουμε ότι αυτή η δύναμη θα διαφυλάξει την ανθρωπιστική βοήθεια, θα διαφυλάξει τον πληθυσμό, αλλά θα προσπαθήσει επίσης να κάνει κάτι για να αφοπλίσει τη Χαμάς», τόνισε.
Η πρόταση επίσης δεν δίνει χρονοδιάγραμμα ή εγγύηση για ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος – μια απαίτηση που τα ευρωπαϊκά και τα αραβικά κράτη έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θέλουν να συμπεριληφθεί σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συμφωνίες.
Η πρόταση επίσης δεν παρέχει κανένα χρονοδιάγραμμα ή εγγύηση για ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. Πρόκειται για μια απαίτηση που τα ευρωπαϊκά και τα αραβικά κράτη έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θέλουν να συμπεριληφθεί σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συμφωνίες.
Επίσης το κείμενο αναφέρεται μόνο στην πιθανότητα μιας λύσης δύο κρατών μετά την πρόοδο στην ανοικοδόμηση της Γάζας και τις μεταρρυθμίσεις της Παλαιστινιακής Αρχής.
Ωστόσο, αυτή η προοπτική βρίσκει αντίθετο τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος έχει ορκιστεί να προσπαθήσει να εμποδίσει κάθε προσπάθεια ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους και έχει επίσης δεσμευτεί να αποστρατιωτικοποιήσει τη Γάζα «με τον εύκολο ή τον δύσκολο τρόπο».
