Αν και δύο από τους πέντε Πάπες που ηγήθηκαν της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας πριν από τον Πάπα Φραγκίσκο έχουν ανακηρυχθεί άγιοι, η εξουσία που ασκεί ο ποντίφικας δεν αποτελεί πλέον προϋπόθεση για αγιοποίηση.
Στα πρώτα χρόνια της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, οι περισσότεροι πάπες, ξεκινώντας από τον Άγιο Πέτρο, που θεωρείται ο πρώτος που ηγήθηκε της έδρας, ανακηρύχθηκαν άγιοι μετά το θάνατό τους. Από τους πρώτους 50 πάπες, οι 48 αγιοποιήθηκαν, με τον καιρό, ωστόσο, η αγιοποίηση έγινε πολύ πιο σπάνια.
Μέχρι σήμερα, 80 από τους 266 Πάπες που υπηρέτησαν για σχεδόν 2.000 χρόνια έχουν αγιοποιηθεί. Άλλοι 11 βρίσκονται σε λίστα αναμονής για το προτελευταίο βήμα προς την αγιοποίηση, αναφέρουν οι New York Times.
Ο δρόμος προς την αγιοποίηση απαιτεί χρόνια έρευνας και επανεξέτασης από την εκκλησία, σύμφωνα με το Dicastery for the Causes of Saints που που επιβλέπει την περίπλοκη διαδικασία η οποία οδηγεί στην αγιοποίηση. Οι αξιωματούχοι και οι σύμβουλοι του Βατικανού εξετάζουν αρχικά την καλοσύνη, την αγιότητα και την αφοσίωση των υποψηφίων στον Θεό και όσοι περνούν αυτό το στάδιο ανακηρύσσονται «σεβάσιμοι».
Το επόμενο βήμα είναι η αγιοποίηση, η οποία απαιτεί ένα θαύμα από τον υποψήφιο. Μετά από αυτό, το Βατικανό πρέπει να αποδεχθεί την εγκυρότητα ενός δεύτερου θαύματος από τον ίδιο υποψήφιο για να ανακηρυχθεί άγιος. Ο πάπας παίρνει την τελική απόφαση για την αγιοποίηση.
Ο πιο πρόσφατος Πάπας που ανακηρύχθηκε άγιος ήταν ο Παύλος ΣΤ΄ το 2018. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, ο Ιωάννης ΚΓ΄ και ο Ιωάννης Παύλος Β΄είχαν ανακηρυχθεί άγιοι σε κοινή τελετή.
Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της Εκκλησίας, περνούσαν συνήθως δεκαετίες μεταξύ του θανάτου ενός ατόμου και της έναρξης της διαδικασίας αγιοποίησής του.
Σύμφωνα με την ερευνήτρια του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Ρέιτσελ ΜακΚλίνρι, από το 1588 έως το 1978, ο μέσος χρόνος που μεσολαβούσε από τον θάνατο μέχρι την αγιοποίηση ήταν 262 χρόνια. Κατά τους τρεις τελευταίους Πάπες, ο χρόνος αυτός μειώθηκε σε λίγο πάνω από 100 χρόνια, εν μέρει επειδή ο Ιωάννης Παύλος Β’ μείωσε την απαιτούμενη αναμονή για την έναρξη της διαδικασίας σε μόλις πέντε χρόνια μετά τον θάνατο.
Ακόμη κι αυτό μπορεί να παρακαμφθεί. Στην κηδεία του Ιωάννη Παύλου Β΄το 2005, την οποία παρακολούθησαν εκατοντάδες χιλιάδες πιστοί, σηκώθηκαν πανό και ακούστηκαν συνθήματα «Santo, subito» («Άγιος, αμέσως»). Ο διάδοχός του, Βενέδικτος ΙΣΤ΄, παρέκαμψε την αναμονή, επιτρέποντας την αγιοποίησή του μόλις εννέα χρόνια μετά τον θάνατό του.
Ωστόσο, μετά από έκθεση του Βατικανού το 2020 που διαπίστωσε ότι ο Ιωάννης Παύλος Β΄ ενδέχεται να αγνόησε καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση κατά του πρώην καρδινάλιου Θίοντορ ΜακΚάρικ, επικριτές ανέφεραν ότι ενδεχομένως η αγιοποίησή του να έγινε πρόωρα.
