Η όραση είναι ίσως η πιο πολύτιμη αίσθηση που διαθέτουμε. Παρόλα αυτά, εκατομμύρια άνθρωποι εκθέτουν καθημερινά τα μάτια τους σε πολύωρη χρήση ψηφιακών οθονών, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται όλο και συχνότερα η λεγόμενη «ψηφιακή καταπόνηση».
Η αυξημένη έκθεση στις οθόνες μπορεί, ωστόσο, να έχει σοβαρές επιπτώσεις στα μάτια μας, προκαλώντας αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν ψηφιακή καταπόνηση ή σύνδρομο όρασης υπολογιστή (computer vision syndrome).
Η ψηφιακή κόπωση των ματιών αποτελεί πλέον μια σιωπηρή επιδημία, που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ποια είναι όμως τα πιο συχνά συμπτώματα; Η αίσθηση καψίματος στα μάτια, η θολή όραση, ο πονοκέφαλος, η ξηροφθαλμία και οι πόνοι στον αυχένα είναι μερικές από τις ενδείξεις ότι τα μάτια σας βρίσκονται σε κατάσταση υπερκόπωσης λόγω πολύωρης χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών.
Σύμφωνα με οφθαλμιάτρους, υπάρχουν απλοί και αποτελεσματικοί τρόποι για να προστατεύσουμε τα μάτια μας:
- Ο κανόνας 20-20-20
Η πιο απλή συμβουλή προστασίας είναι ο «κανόνας 20-20-20». Κάθε 20 λεπτά χρήσης της οθόνης, στρέψτε το βλέμμα σας για 20 δευτερόλεπτα σε ένα σημείο που απέχει τουλάχιστον 20 πόδια (περίπου 6 μέτρα). Έτσι, οι μύες των ματιών χαλαρώνουν και αποφεύγεται η υπερβολική κόπωση.
Μια μελέτη ανέφερε ότι η εφαρμογή του κανόνα 20-20-20 μείωσε τα συμπτώματα της ψηφιακής καταπόνησης των ματιών και της ξηροφθαλμίας. Ωστόσο, άλλη μελέτη δεν βρήκε σημαντική υποστήριξη για την αποτελεσματικότητα των διαλειμμάτων των 20 δευτερολέπτων στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
- Σωστός φωτισμός χώρου
Ο φωτισμός στον χώρο εργασίας σας είναι κρίσιμος παράγοντας. Αποφύγετε την απευθείας λάμψη της οθόνης από παράθυρα ή λάμπες. Οι ειδικοί προτείνουν να τοποθετείτε τις οθόνες σε κάθετη θέση σε σχέση με τα παράθυρα και να χρησιμοποιείτε λαμπτήρες φυσικού φωτός που δεν κουράζουν τα μάτια.
- Κατάλληλες ρυθμίσεις οθόνης
Ελέγξτε τη φωτεινότητα και την αντίθεση της οθόνης ώστε να μην είναι ούτε πολύ έντονη ούτε πολύ χαμηλή. Επιπλέον, ρυθμίστε το μέγεθος και τον τύπο της γραμματοσειράς ώστε να είναι ξεκούραστη για τα μάτια σας. Μια καλή πρακτική είναι να προτιμάτε ουδέτερα και απαλά χρώματα στο φόντο.
- Ενυδάτωση των ματιών
Η συνεχής έκθεση στην οθόνη μειώνει σημαντικά τη συχνότητα του βλεφαρίσματος, με αποτέλεσμα να ξηραίνονται τα μάτια. Φροντίστε να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας να ανοιγοκλείνει τακτικά τα βλέφαρα. Εάν νιώθετε έντονη ξηρότητα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τεχνητά δάκρυα για πρόσθετη ενυδάτωση.
- Προγραμματίστε διαλείμματα και κίνηση
Κάντε μικρά διαλείμματα κάθε ώρα. Σηκωθείτε από την καρέκλα, τεντώστε τα πόδια σας και περπατήστε λίγο. Η αλλαγή στάσης βοηθά όχι μόνο τα μάτια, αλλά ολόκληρο το σώμα να χαλαρώσει και να αποφορτιστεί.
- Τακτικές εξετάσεις στον οφθαλμίατρο
Μην αμελείτε τον προγραμματισμένο έλεγχο από ειδικό. Οι οφθαλμολογικές εξετάσεις μία φορά τον χρόνο μπορούν να προλάβουν εγκαίρως προβλήματα όρασης που οφείλονται στην ψηφιακή κόπωση.
Η προστασία των ματιών δεν απαιτεί ριζικές αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, αλλά μικρές καθημερινές συνήθειες που μπορούν να μας βοηθήσουν σημαντικά. Ας μην ξεχνάμε ότι τα μάτια μας είναι πολύτιμα και πρέπει να τα φροντίζουμε με υπευθυνότητα και προσοχή. Μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε ότι η «σιωπηρή επιδημία» της ψηφιακής κόπωσης δεν θα επηρεάσει την ποιότητα της ζωής μας.
