Σε μια συμφωνία για σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών με τρόπο που μπορεί να καθησυχάσει την απαίτηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο να δαπανάται το 5% του ΑΕΠ για την άμυνα, ξεκίνησαν να εργάζονται οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg που επικαλείται διπλωμάτες, οι διαπραγματευτές της στρατιωτικής συμμαχίας σημειώνουν πρόοδο σε μια πορεία για την επίτευξη του 5% του ΑΕΠ για την άμυνα μέχρι το 2032, πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη τον Ιούνιο.
Οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ θα συζητήσουν την πρωτοβουλία σε συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη και την Πέμπτη στο τουρκικό θέρετρο της Αττάλειας.
Η συνάντηση πραγματοποιείται σε ένα κλίμα διπλωματίας, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ πιέζει να τερματιστεί ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο οποίος διαρκεί περισσότερο από τρία χρόνια.
Κανένα από τα 32 μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, δεν έχει επιτύχει το όριο στην κλίμακα που απαιτεί ο Τραμπ και η συμφωνία για τις αμυντικές δαπάνες θα σηματοδοτούσε τη μεγαλύτερη αύξηση από τους δυτικούς συμμάχους από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Από την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ έχει κατακεραυνώσει τους συμμάχους του επειδή δεν πληρούν το μακροχρόνιο όριο του 2% για τις δαπάνες. Οκτώ από τους 32 συμμάχους δεν είχαν επιτύχει το 2% των δαπανών κατά την ετήσια έκθεση του ΝΑΤΟ τον Απρίλιο.
Πιέσεις για 3,5% του ΑΕΠ από τον Ρούτε
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε πιέζει τους συμμάχους να συμφωνήσουν σε ένα επίπεδο 3,5% του ΑΕΠ για τα επόμενα επτά χρόνια, με ένα επιπλέον 1,5% που προορίζεται για ένα ευρύτερο σύνολο δαπανών που σχετίζονται με την άμυνα. Ο Ρούτε εξέθεσε τις προσδοκίες του σε επιστολή που απέστειλε στους εταίρους του ΝΑΤΟ στις αρχές Μαΐου, δήλωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Ντικ Σουφ στους δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα.
Ο Ρούτε, μιλώντας σε δημοσιογράφους στις ΗΠΑ τον περασμένο μήνα, δήλωσε ότι ο στόχος της συνόδου κορυφής της Χάγης, η οποία είναι η πρώτη του Ντόναλντ Τραμπ μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, θα είναι η εξισορρόπηση των δαπανών εντός της συμμαχίας, λαμβάνοντας υπόψη το υπερβολικά μεγάλο ποσοστό των ΗΠΑ σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ και τον Καναδά.
Οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν σήμερα το 64% των αμυντικών δαπανών της συμμαχίας, με τον Καναδά και την Ευρώπη να συνεισφέρουν το 36%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για το 2024 που διατυπώθηκαν στην τελευταία έκθεση του ΝΑΤΟ.
Οι υπουργοί Άμυνας στην Αττάλεια θα συζητήσουν για το είδος των δαπανών που θα προσμετρώνται στη συνιστώσα του 1,5%, συμπεριλαμβανομένων τομέων όπως η στρατιωτική κινητικότητα, τα αγαθά διπλής χρήσης και η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, δήλωσαν οι διπλωμάτες, προσθέτοντας ότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε αρχικό στάδιο. Παρέμεινε ασαφές εάν το τμήμα αυτό θα περιλαμβάνει τις υφιστάμενες δαπάνες ή θα απαιτεί νέες δεσμεύσεις. Ακόμη και η βοήθεια για την Ουκρανία μπορεί να εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία, σύμφωνα με ανώτερο Τούρκο αξιωματούχο.
Ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας και της Ισπανίας, ανακοίνωσαν μόλις πρόσφατα την επίτευξη του επιπέδου του 2%. Όλοι αναμένεται να επιτύχουν το παλιό όριο μέχρι τη σύνοδο κορυφής, σύμφωνα με πηγή του Bloomberg.
Ο βασικός στόχος του 3,5% βασίζεται σε νέα φιλόδοξα αμυντικά σχέδια που καταρτίζει το ΝΑΤΟ. Η συμμαχία έχει διανείμει λεπτομερείς, άκρως απόρρητους καταλόγους όπλων και άλλων δυνατοτήτων στις κυβερνήσεις των μελών, τους οποίους οι επικεφαλής των υπουργών Άμυνας θα συζητήσουν στις Βρυξέλλες την Τετάρτη.
