Μια τεράστια πρόκληση θα αντιμετωπίσει αυτή την εβδομάδα, η παρακαταθήκη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς το δικαστήριο της ΕΕ αποφανθεί σχετικά με τα μυστικά μηνύματα που αντάλλαξε με τον επικεφαλής φαρμακευτικής εταιρείας για συμφωνία εμβολίων πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ με τις Βρυξέλλες.
Σε μια απόφαση που αναμένεται να καθορίσει τη φήμη της, το Δικαστήριο της ΕΕ θα αποφασίσει εάν, αρνούμενη να δημοσιοποιήσει το περιεχόμενο της συνομιλίας της με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, η Επιτροπή παραβίασε τους κανόνες διαφάνειας.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το Politico η απόφαση για την γνωστή πλέον υπόθεση ως «Pfizergate» της Τετάρτης στο Γενικό Δικαστήριο, όχι μόνο θα έχει σαρωτικές επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο οι κορυφαίοι αξιωματούχοι διεξάγουν τις δραστηριότητές τους κεκλεισμένων των θυρών, αλλά θα μπορούσε επίσης να ρίξει βαριά σκιά στη δεύτερη πενταετή θητεία της Φορ ντερ Λάιεν στο τιμόνι, η οποία ξεκίνησε την 1η Δεκεμβρίου. Καθώς αγωνίζεται να διατηρήσει την Επιτροπή σε εγρήγορση εν μέσω εθνικιστικής ρητορικής που αυξάνεται σε όλο την Ευρώπη, έχει ήδη δεχθεί κριτική για την τάση της να συγκεντρώνει εξουσία και για την υπαναχώρηση από τις φιλικές προς το περιβάλλον δεσμεύσεις.
Η ουσία του ζητήματος είναι, το κατά πόσον τα γραπτά μηνύματα θα πρέπει να χαρακτηρίζονται ως έγγραφα και, ως εκ τούτου, να είναι επιλέξιμα για δημοσίευση στο όνομα της διαφάνειας. Ενώ οι ακτιβιστές και πολλοί εξωτερικοί παρατηρητές λένε ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως ακριβώς οποιοδήποτε άλλο μέσο επίσημης επικοινωνίας όταν σχετίζεται με τη χάραξη πολιτικής, η Επιτροπή λέει όχι.
Η υπόθεση είναι νομικά περίπλοκη για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επειδή όχι μόνο υπέγραψε προσωπικά τη μεγαλύτερη σύμβαση εμβολίων της Ένωσης – αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ – αλλά προεδρεύει επίσης του ίδιου του θεσμού που είναι επιφορτισμένος με την επιβολή του δικαίου της ΕΕ, το οποίο περιλαμβάνει τις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Εάν το δικαστήριο αποφανθεί εναντίον της, αυτό θα παράσχει πολιτικά επιχειρήματα σε ένα ευρύ φάσμα επικριτών.
Θα ήταν επίσης μια μεγάλη αμηχανία, δεδομένου ότι μόλις λίγους μήνες πριν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύτηκε δημόσια να υπερασπιστεί τα πρότυπα διαφάνειας, αποτελεσματικότητας και ακεραιότητας κατά τη δεύτερη θητεία της.
