Το Kοινοβούλιο της Χιλής ενέκρινε χθες Τετάρτη (29/01) σχέδιο νόμου που προώθησε ο κεντροαριστερός πρόεδρος Γκαμπριέλ Μπόριτς για τη μεταρρύθμιση του κεφαλαιοποιητικού ιδιωτικού συστήματος ιδιωτικής κοινωνικής ασφάλισης
Η εξέλιξη θεωρείται πως αλλάζει καίρια το μέχρι πρότινος υφιστάμενο μοντέλο κοινωνικής ασφάλισης, που αποτελεί κληρονομιά της δικτατορίας του στρατηγού Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990).
Το κείμενο, που υιοθετήθηκε από τη Γερουσία τη Δευτέρα, εγκρίθηκε από την κάτω Βουλή, όπου τον έλεγχο έχει η δεξιά αντιπολίτευση, με 110 ψήφους υπέρ έναντι 38 κατά.
«Έπειτα από 43 χρόνια, εγκρίθηκε μεταρρύθμιση των συντάξεων, που θα αλλάξει την όψη όσων άφησε πίσω η δικτατορία σ’ αυτή τη χώρα (από) το 1981», σχολίασε με ικανοποίηση η υπουργός Εργασίας Γιανέτ Χάρα κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Η μεταρρύθμιση άρχισε να προωθείται το 2022, υπό την πίεση μεγάλου μέρους των πολιτών της Χιλής, από την κυβέρνηση του προέδρου Μπόριτς. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Cadem, υπέρ τάσσεται το 60% των πολιτών.
Τι σηματοδοτεί το νέο σύστημα
Το σχέδιο νόμου που εγκρίθηκε αλλάζει βαθιά το μοντέλο που δημιουργήθηκε από το καθεστώς του στρατηγού Πινοτσέτ το 1981, με βάση το οποίο είναι οι εργαζόμενοι αυτοί που χρηματοδοτούν τη σύνταξή τους, χωρίς καμιά εργοδοτική εισφορά, συμπεριλαμβανομένων των εργαζόμενων στον δημόσιο τομέα.
Το τρέχον διάστημα, παρακρατείται το 10% των μισθών των εργαζομένων, το οποίο διατίθεται στους Διαχειριστές των Συνταξιοδοτικών Ταμείων (ΔΣΤ), νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που κατόπιν επενδύουν τα κεφάλαια αυτά.
Όταν φθάνει η ώρα της συνταξιοδότησης (65 έτη για τους άνδρες, 60 για τις γυναίκες), οι συντάξεις υπολογίζονται ανάλογα με τις αποδόσεις του κεφαλαίου των εισφορών τους.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει πλέον ότι θα γίνονται επίσης εργοδοτικές εισφορές, ύψους 8,5%, ενώ αυτές των εργαζομένων θα παραμείνουν στο 10%.
Η Χιλή θα ξεπεράσει έτσι τον μέσο όρο (18,2%) του ποσοστού ασφαλιστικών εισφορών στις τάξεις των χωρών-μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
Εξάλλου, οι επτά ΔΣΤ οι οποίοι δραστηριοποιούνται το τρέχον διάστημα στη Χιλή θα αντιμετωπίσουν ανταγωνισμό από νέους παράγοντες της αγοράς.
Από τους 600.000 συνταξιούχους στη Χιλή, περίπου οι μισοί έχουν απολαβές που δεν ξεπερνούν το αντίστοιχο των 340 ευρώ, είναι δηλαδή αισθητά χαμηλότερες από τον κατώτερο μισθό (περίπου 480 ευρώ), σύμφωνα με επίσημα δεδομένα.
Επί χρόνια, οι Χιλιανοί κατεβαίνουν στους δρόμους και διαδηλώνουν απαιτώντας να μεταρρυθμιστεί το σύστημα ασφάλισης ώστε να προσφέρεται αν μη τι άλλο το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Με τη μεταρρύθμιση, οι συντάξεις θα αυξηθούν κατά 14-35%, σύμφωνα με εκτιμήσεις της κυβέρνησης Μπόριτς.
Η πρωτοβουλία προβλέπει επίσης αναπροσαρμογή του επιδόματος που δίνει το κράτος στους πιο ευάλωτους συνταξιούχους άνω των 65 ετών, από τα περίπου 206 ευρώ στα 239 ευρώ.
